Đề HSG: Mỗi một con người chỉ có một đối thủ cạnh tranh, ấy là nội tâm của chính mình

Đề tham khảo số 30:

SỞ GD&ĐT 

THPT …….

 KỲ THI CHỌN HSG THPT NĂM HỌC 2023 – 2024

ĐỀ THI MÔN: NGỮ VĂN

Thời gian: 180 phút, không kể thời gian giao đề

Câu 1 (8,0 điểm)

Mỗi một con người chỉ có một đối thủ cạnh tranh, ấy là nội tâm của chính mình (Bạn đáng giá bao nhiêu, Văn Tình)

Suy nghĩ của anh (chị) về câu nói trên.

Câu 2 (12,0 điểm)

Cuối cùng văn chương cũng chính là nghề mộc. Anh đều làm việc với hiện thực, một vật liệu cũng cứng như gỗ. (Gabriel Garcia Marquez)

Bằng trải nghiệm văn học của anh/chị, hãy bình luận ý kiến trên.

————- HẾT————-

Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.

 

SỞ GD&ĐT   KỲ THI CHỌN HSG THPT NĂM HỌC 2023 – 2024

HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN: NGỮ VĂN

 (Gồm 03 trang)

  1. YÊU CẦU CHUNG

– Giám khảo nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của học sinh, tránh đếm ý cho điểm. Vận dụng linh hoạt hướng dẫn chấm, khuyến khích những bài viết có cảm xúc, sáng tạo.

– Học sinh có thể làm bài theo nhiều cách nhưng nếu đáp ứng những yêu cầu cơ bản của đề, diễn đạt tốt vẫn cho điểm tối đa.

– Điểm bài thi làm tròn đến 0,25 điểm.

  1. YÊU CẦU CỤ THỂ

Câu 1 (8,0 điểm)

  1. Yêu cầu về kĩ năng:

– Thí sinh biết cách làm bài nghị luận xã hội về tư tưởng đạo lí.

– Bài viết có bố cục rõ ràng, các luận điểm, luận cứ xác đáng.

– Vận dụng linh hoạt các thao tác lập luận như: giải thích, phân tích, chứng minh, bình luận, bác bỏ, …

  1. Yêu cầu về kiến thức:

Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các yêu cầu sau:

 

Ý Nội dung Điểm
1 Giải thích: 1,5
  “Nội tâm” là những tình cảm, cảm xúc trong tâm hồn con người, dù là những trạng thái cảm xúc tích cực hay tiêu cực thì đều ảnh hưởng đến thái độ và cách ứng xử của con người trong cuộc sống.

“Đối thủ cạnh tranh” là người đương đầu với ta để cố gắng giành chiến thắng về mình.

=> Ý kiến khẳng định, mỗi chúng ta luôn phải nỗ lực đấu tranh với chính bản thân mình, với mọi trạng thái cảm xúc trong tâm hồn mình để đi đến thành công.

 
2 Bàn luận: 3,5
  Tại sao đối thủ cạnh tranh lại là nội tâm của chính mình?

– Cuộc sống là một hành trình dài bất tận mà con người thường phải cạnh tranh với người này, người kia để đạt được những gì mình muốn. Nhưng ít ai biết rằng, vật cản bước chúng ta trên con đường đi tới thành công lại là chính mình.

– Con đường đời không bao giờ trải thảm hoa hồng để mỗi người thong dong dạo bước, là dễ dàng có được thứ mình muốn. Cuộc sống nhiều thử thách hơn so với tưởng tượng của chúng ta. Thất bại trong học tập, công việc, tình yêu…khiến chúng ta cảm thấy đất trời như sụp đổ, đau đớn, tuyệt vọng, bất lực, buông xuôi,… nhưng thực ra chúng ta chỉ thua chính mình, thua bởi chính nội tâm nóng nảy, lo âu, sợ hãi…

– Thậm chính khi đã được thành công nhưng ta lại đánh mất mình chỉ vì tự cao, chủ quan, tự mãn,… chúng ta để xúc cảm chiến thắng, hạnh phúc làm mình mất phương hướng.

– Nội tâm của một người giống như một ngọn nến trong đêm tối, một khi nó tắt thì tất cả mọi vật xung quanh đều rơi vào bóng tối, chẳng thể nhìn thấy được. Chỉ có một nội tâm mạnh mẽ bạn mới không vấp ngã, không bị bóng tối nuốt chửng. Có một nội tâm mạnh mẽ, sẽ giúp ta dễ dàng đối mặt với khó khăn và nghịch cảnh, giúp ta trưởng thành, hưởng thụ cuộc sống.

 
3 Mở rộng, nâng cao: 2,0
  Vậy làm thế nào để có tố chất tâm lý mạnh mẽ?

– Học được cách bình tĩnh tiếp nhận sự thật, học được cách thuận theo tự nhiên, học cách thản nhiên đối mặt với những điều không may mắn, học cách tích cực đối đãi với nhân sinh, học cách nhìn vào điểm tốt trong hết thảy mọi việc.

– Chiến thắng bản thân mình là chiến thắng vinh quang nhất, vì vậy mỗi chúng ta cần ý thức được rằng con người không ai hoàn hảo nên phải nỗ lực đấu tranh với những hạn chế thiếu sót, hạn chế trong tâm hồn mình để vươn tới thành công.

 
4 Bài học nhận thức và hành động: 1,0
  Từ bài học nhận thức từ câu nói trên, thí sinh cần liên hệ với những trải nghiệm của chính mình trong cuộc sống để rút ra những bài học cho việc rèn luyện bản thân.  

Câu 2 (12,0 điểm)

  1. Yêu cầu về kĩ năng:

– Thí sinh biết cách làm bài nghị luận văn học về một vấn đề lý luận văn học.

– Sử dụng kết hợp nhuần nhuyễn các thao tác lập luận và cảm thụ văn chương để làm sáng tỏ vấn đề.

– Đánh giá cao những bài biết lập ý sáng rõ, mạch lạc, lập luận thuyết phục.

– Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận; hành văn lưu loát, trong sáng, có cảm xúc.

  1. Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các yêu cầu sau:

 

Ý Nội dung Điểm
1 Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: Sự sáng tạo và tài năng của người nghệ sĩ trong quá trình sáng tác văn chương. 0.5
2 Giải quyết vấn đề nghị luận:  
2.1 Giải thích:

– So sánh: Văn chương là nghề mộc, hiện thực với gỗ để thấy được điểm tương đồng giữa hai công việc hai chất liệu.

– Nghề mộc sử dụng nguyên liệu là gỗ cứng thì nghệ thuật làm việc với hiện thực; nghề mộc đòi hỏi sự sáng tạo khéo léo thì văn chương cũng rất cần sự sáng tạo và tài năng.

– Gỗ trong nghề mộc là nguyên liệu thô sơ, cứng nhắc, vẫn có thể trở thành những tác phẩm có giá trị thẩm mỹ cao. Cũng như vậy, hiện thực trong văn chương vốn rất thô ráp nhưng nó có thể thể hiện rất nhiều ý nghĩa, cũng có thể trở nên rất sinh động nhờ ngòi bút của nhà văn.

2.0
2.2 Bàn luận:

– Vai trò của hiện thực đối với tác phẩm văn chương:

+ Hiện thực là nơi bắt đầu của văn học: Cung cấp cho nhà văn nguồn tư liệu, chất liệu để làm nên tác phẩm văn học.

+ Hiện thực lại cũng là đích đế của văn học: Tác phẩm văn chương dù thế nào thì cuối cùng cũng phải cho người đọc thấy được bức tranh về đời sống (hiện thực đời sống), những diễn biến vi tế nhất trong thế giới nội tâm của con người (hiện thực tâm hồn). Đó chính là chức năng phản ánh hiện thực của tác phẩm văn chương.

– Yêu cầu đối với người nghệ sĩ:

+ Hiện thực vốn rất thô ráp, là những nguyên liệu thô, không thể bê nguyên si vào trong tác phẩm văn chương được. Chính vì thế, nhà văn cần biết cách gọt đẽo, gia công để biến những cái thô ráp ấy thành những sản phẩm tinh tế có ý nghĩa.

+ Hiện thực đời sống thực tế chỉ có một, nhưng mỗi nhà văn lại cần tiếp cận nó ở một phương diện khác, một góc nhìn khác bằng khả năng quan sát, cảm nhận riêng của mình.

+ Để làm được điều đó, nhà văn cần có sự sáng tạo và tài năng thực sự.

Chứng minh: Học sinh có thể chọn một số tác phẩm phù hợp với nội dung vấn đề để chứng minh quan điểm trên. Không sa vào phân tích thuần túy mà cần biết nhấn mạnh. Bám sát luận điểm.

8.0
2.3 Đánh giá:

– Khẳng định tính đúng đắn của nhận định.

– Ý nghĩa của nhận định đối với người nghệ sĩ và người đoc.

1.0

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *