Đọc hiểu đoạn trích trong Truyện Kiều, Thuyết minh về đoạn Thuý Kiều ở lầu xanh

ĐỌC HIỂU (6.0đ)

(Lược dẫn: Thúy Kiều bị Mã Giám Sinh đưa vào lầu xanh nên nàng quyết tự vẫn. Sợ mất cả vốn lẫn lời, Tú Bà dỗ dành Thúy Kiều ra ở lầu Ngưng Bích để “tìm nơi xứng đáng làm con cái nhà”, đồng thời mụ ta cấu kết với Sở Khanh để lừa nàng. Sau khi mắc mưu Sở Khanh, nàng tin lời hắn trốn khỏi lầu Ngưng Bích nên bị Tú Bà bắt lại, đánh một trận “uốn lưng thịt đổ, dập đầu máu sa”, Thúy Kiều buộc phải tiếp khách tại lầu xanh. Đoạn trích sau đây nói về tâm trạng của Thúy Kiều khi sống trong hoàn cảnh ấy). 

Ôm lòng đòi đoạn xa gần,

Chẳng vò mà rối, chẳng dần mà đau!

Nhớ ơn chín chữ cao sâu¹ ,

Một ngày một ngả bóng dâu tà tà.

Dặm nghìn nước thẳm non xa,

Nghĩ đâu thân phận con ra thế này.

Sân hoè ²đôi chút thơ ngây,

Trân cam³ai kẻ đỡ thay việc mình?

Nhớ lời nguyện ước ba sinh,

Xa xôi ai có thấu tình chăng ai?

Khi về hỏi liễu Chương Đài⁴,

Cành xuân đã bẻ cho người chuyên tay!

Tình sâu mong trả nghĩa dày,

Hoa kia đã chắp cành này cho chưa ?

Mối tình đòi đoạn vò tơ,

Giấc hương quan⁵ luống lần mơ canh dài.

Song sa vò võ phương trời ,

Nay hoàng hôn đã lại mai hôn hoàng.

Lần lần thỏ bạc ác vàng,

Xót người trong hội đoạn trường đòi cơn.

Đã cho lấy chữ hồng nhan,

Làm cho cho hại, cho tàn, cho cân.

Đã đày vào kiếp phong trần,

Sao cho sỉ nhục một lần mới thôi.

(Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du, Đào Duy Anh hiệu khảo, chú giải, nhà xuất bản Văn học)

Chú thích:

(1). Chín chữ cao sâu: Sinh (đẻ), cúc (nâng đỡ), phủ (vuốt ve) súc (nuôi, cho bú, cho ăn), trưởng (nuôi cho lớn), dục (dạy dỗ), cố (trông nom), phục (tùy tính mà dạy), phúc (che chở). Chín chữ cao sâu chỉ ơn đức của cha mẹ cao như trời, sâu như biển.

(2). Sân hòe: Đời Tống Vương Hộ tự tay trồng ba cây hòe ở sản, nói rằng con cháu ta tất có người làm tam công. Sau này người ta thường dùng cây hòe để chỉ con cháu. Câu này chỉ em Thúy Kiều còn trẻ dại ở nhà với cha mẹ.

(3). Trân cam: Đồ ăn quý và ngon dâng cha mẹ.

(4). Liễu Chương Đài: Do điển Hoàn Hoành thời Đường lấy người kỹ nữ là Liễu thị, đi làm quan xa, để Liễu thị ở Chương Đài (Tràng An). Ý thơ là việc Kiều tưởng tượng khi Kim Trọng trở lại, hỏi thăm người tình cũ thì người tình ấy (tức là Kiều) đã sang tay kẻ khác mất rồi.

(5). Giấc hương quan: Giấc mộng về quê hương.

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. Trong đoạn trích này, Thúy Kiều nhớ ai?

Câu 2. Xác định người kể chuyện trong đoạn trích.

Câu 3. Đoạn trích trên sử dụng hình thức ngôn ngữ nào

Câu 4. Chỉ ra chi tiết có vai trò quan trọng trong đoạn trích. Theo anh/chị, chi tiết đó có vai trò như thế nào trong việc thể hiện nội dung văn bản?

Câu 5. Anh/chị hãy xác định chủ đề của văn bản trên?

Câu 6. Dấu hiệu nào trong đoạn trích trên cho thấy đây là truyện thơ Nôm bác học?

Câu 7. Nhận xét về thái độ, tình cảm mà Nguyễn Du dành cho nhân vật qua đoạn thơ in đậm trong đoạn trích.

Câu 8. Qua đoạn trích trên, anh/chị suy nghĩ gì về số phận người phụ nữ trong xã hội cũ?

PHẦN VIẾT (4,0 điểm)

Dựa vào kiến thức đã học về tác gia Nguyễn Du, tác phẩm Truyện Kiều, anh/ chị hãy thuyết minh về đoạn trích trên.