Đề văn 11 Làm mẹ – Nguyễn Ngọc Tư, suy nghĩ về vẻ đẹp của sự đồng cảm – sẻ chia trong cuộc sống

MÔN: NGỮ VĂN – Lớp: 11

Thời gian làm bài: 90 phút, không kể thời gian phát đề

MÔN: NGỮ VĂN – Lớp: 11

Thời gian làm bài: 90 phút, không kể thời gian phát đề

Hướng dẫn chấm:

 Hs trả lời như đáp án: 0,75 điểm

Hs nêu đúng 2 phương thức biểu đạt: 0,5 điểm

Hs nêu đúng 1 phương thức biểu đạt: 0,25 điểm

Hs trả lời sai hoặc không trả lời: 0 điểm

Hướng dẫn chấm:

 Hs trả lời như đáp án: 0,75 điểm

Hs trả lời sai hoặc không trả lời: 0 điểm

– Nhan đề giống như một lời trần thuật, thông báo thời điểm đặc biệt đó là được làm mẹ.

– Nhan đề thể hiện sự đồng cảm với khao khát làm mẹ của người phụ nữ, đó là thiên chức, là niềm tự hào của phụ nữ, đồng thời hé lộ nỗi đau, bi kịch và cả sự yêu thương, thấu hiểu của hai người đàn bà – hai người mẹ.

– Trân trọng, ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng, sự đồng cảm và thấu hiểu giữa người với người, trân trọng niềm hạnh phúc gia đình.

Hướng dẫn chấm:

Hs trình bày như đáp án: 1,0 điểm

Hs nêu được 2 ý như đáp án: 0,75 điểm

Hs nêu được 1 ý như đáp án: 0,5 điểm

– Về nghệ thuật: đây là một kết thúc mở, một kết thúc có hậu tạo sự lôi cuốn, hấp dẫn cho người đọc.

– Về nội dung:

+ Nó khắc họa rõ nét hơn vẻ đẹp của dì Diệu: sự thấu hiểu, chia sẻ cảm thông và sự trân trọng của dì dành cho chị Lành.

+ Thể hiện thông điệp: đề cao vẻ đẹp của tình người, vẻ đẹp của tình mẫu tử.

Hướng dẫn chấm:

Hs trình bày đầy đủ như đáp án: 1,0 điểm

Hs chỉ ra được ý nghĩa về mặt nghệ thuật: 0,25 điểm

Hs nêu được 2 ý nghĩa về mặt nội dung: 0,75 điểm

Hs nêu được 1 ý nghĩa về mặt nội dung: 0,5 điểm.

– Xây dựng tình huống truyện ý nghĩa: xoay quanh hành trình kiếm tìm con của cặp vợ chồng vô sinh, kết cấu truyện bất ngờ, hợp lí, có sự đan xen của các lớp thời gian.

– Nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc (nhân vật dì Diệu, nhân vật chị Lành…)

– Chi tiết truyện đặc sắc (cách dì Diệu chuẩn bị đón đứa trẻ; tình yêu của chú Đức với dì Diệu, hành động bỏ trốn của chị Lành; hành động đốt tờ giấy hợp đồng đẻ mướn giữa dì Diệu và chị Lành thành một tờ tro mỏng;…)

– Ngôn ngữ giản dị, biểu cảm, đậm chất Nam Bộ.

Hướng dẫn chấm:

–         Học sinh trình bày được như đáp án: 1,0 điểm

–         Học sinh nêu được 3 ý: 0,75 điểm

–         Học sinh nêu được 2 ý: 0,5 điểm

–         Hs nêu được 1 ý: 0,25 điểm.

Tham khảo: Cần có tấm lòng cảm thông, yêu thương, thấu hiểu, đồng cảm, sẻ chia với những người xung quanh ta; cần trân trọng tình mẫu tử…

– Lí giải: HS tự lí giải thông điệp thuyết phục, hợp lý

Hướng dẫn chấm:

–         Học sinh rút ra được thông điệp: 0,25 điểm

–         Học sinh lí giải thông điệp thuyết phục, hợp lý: 0,25

Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.

Từ tác phẩm (đoạn trích) Làm mẹ của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, nêu suy nghĩ về vẻ đẹp của sự đồng cảm – sẻ chia trong cuộc sống.

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách; đảm bảo các yêu cầu sau:

– Giới thiệu về tác giả Nguyễn Ngọc Tư và truyện ngắn “Làm mẹ”

– Giới thiệu về vấn đề vấn đề nghị luận: Sự đồng cảm và chia sẻ trong cuộc sống.

2.1. Giới thiệu và phân tích vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học:

a. Tóm tắt cốt truyện và nêu vấn đề:

– Truyện ngắn “Làm mẹ” được xây dựng trên một tình huống tâm lí, xoay quanh hành trình tìm kiếm một đứa con của cặp vợ chồng vô sinh:  dì Diệu nhờ chị Lành mang thai hộ, nhưng cả hai người đàn bà đều yêu thương đứa trẻ, không nỡ rời xa. Thế rồi, phụ bao công ân cần chăm sóc của dì Diệu, đến lúc sắp tới ngày trở dạ thì chị Lành bỏ đi, mang theo đứa bé, mang theo bao nhiêu yêu thương, hi vọng của cả gia đình dì Diệu. Cuối cùng, Dì Diệu tìm thấy chị Lành và dì quyết định xé tờ hợp đồng. Hai người đàn bà ôm nhau khóc trong hạnh phúc.

– Câu chuyện làm ngời sáng lên vẻ đẹp của sự đồng cảm và sẻ chia trong cuộc sống giữa người với người.

b. Biểu hiện sự đồng cảm – sẻ chia trong truyện Làm mẹ:

+ Sự đồng cảm và chia sẻ trước hết thể hiện trong mối quan hệ vợ chồng giữa dì Diệu và chú Đức:  Chính sự đồng cảm và chia sẻ tạo nên những yêu thương và quan tâm dịu ngọt, làm vơi bớt đi nỗi buồn, nỗi trống vắng và thất vọng trong lòng, để cả hai người có thể tiếp tục sống bên nhau trong hạnh phúc, dẫu là hạnh phúc chưa trọn vẹn.

– Sự đồng cảm và chia sẻ được thể hiện rõ rệt nhất trong tình huống Dì Diệu nhờ chị Lành mang thai:

+ Chị Lành vì thương và hiểu khao khát của Dì Diệu mà đồng ý mang thai bất chấp những điều tiếng, thiệt thòi mà mình có thể gặp phải.

+ Dì Diệu vì thương và đồng cảm với thiệt thòi của chị Lành mà quan tâm hết mực.

+ Khi chị Lành bỏ đi, Dì Diệu không giận dữ hay oán trách.

+ Khi chị Lành quay về, Dì Diệu thương yêu, ôm lấy chị, khóc và xé bản hợp đồng. Chị Lành sẽ không phải đi xa sau khi sinh con nữa. Đứa con sẽ thực sự là “con của chúng ta“, “giống cả ba người” như dì Diệu đã từng chia sẻ. Và như thế, đứa bé sẽ có hai người mẹ, hai người mẹ cùng hạnh phúc.

c. Ý nghĩa:

– Đây là câu chuyện vô cùng xúc động, vượt qua cảnh ngộ éo le của bản thân, sự thấu hiểu đã đưa hai người phụ nữ đến gần nhau hơn và sưởi ấm cho nhau những phần thua thiệt của cuộc đời. Họ đã đặt mình vào vị trí của nhau để đồng cảm, sẻ chia, để rồi từ một bản hợp đồng của việc đẻ thuê, đẻ mướn – đứa bé cùng tình yêu thương đã kéo họ lại gần nhau, hiểu cho nhau và trở thành 2 người mẹ của đứa trẻ sắp chào đời.

–  Sự đồng cảm và sẻ chia đã đem lại hạnh phúc cho cả 2 người đàn bà.

– Hình ảnh kết thúc tác phẩm hé lộ vẻ đẹp của tình mẫu tử, của sự đồng cảm – sẻ chia làm ấm lòng bạn đọc.

Hướng dẫn chấm:

–         Hs biết kết hợp lí lẽ, dẫn chứng để phân tích làm sáng tỏ vấn đề một cách sâu sắc, thuyết phục: 1,0 điểm

–         Hs còn phân tích chung chung, sơ sài: 0,5-0,75 điểm

–         Hs không phân tích làm sáng tỏ vấn đề trong tác phẩm: 0 điểm.

a. Giải thích khái niệm:

– Đồng cảm có nghĩa là biết rung cảm trước những vui buồn của người khác, đặt mình vào vị trí của người khác để thấu hiểu họ.

– Chia sẻ tức là san sẻ và giúp đỡ về vật chất và tinh thần với người khác, để họ có thể vượt qua khó khăn, trắc trở.

=> Đồng cảm và chia sẻ chính là chìa khóa để ta bước vào thế giới tâm hồn của người khác, để cùng nhau gắn kết và xây dựng một cuộc sống trong yêu thương và hạnh phúc.

b. Biểu hiện: hs chỉ ra những biểu hiện của sự đồng cảm – sẻ chia trong đời sống: một ánh mắt, một nụ cười khích lệ, một cái siết tay thật nhẹ, một cái ôm và một lời nói…

c. Vai trò/ý nghĩa của sự đồng cảm và sẻ chia trong đời sống: Hs kết hợp lí lẽ và dẫn chứng để phân tích làm sáng tỏ vai trò/ ý nghĩa của sự đồng cảm – sẻ chia trong đời sống, tham khảo một số gợi ý sau:

– Sự đồng cảm với cảnh ngộ của người khác sẽ giúp san sẻ những khó khăn, thiệt thòi về cả tinh thần, vật chất với những người xung quanh.

– Đồng cảm sẻ chia sẽ kéo gần khoảng cách giữa người với người và là khởi nguồn cho những điều tốt đẹp.

– Đồng cảm, sẻ chia trong các mối quan hệ là chất keo dính bền chặt, lâu dài.

– Có đồng cảm, sẻ chia với nhau thì mới thấu hiểu cho nhau, tin tưởng và sẵn sàng đồng hành.

– Khi bạn biết đồng, sẻ chia bạn sẽ trở nên bao dung hơn, chín chắn và trưởng thành hơn.

Dẫn chứng:  Hs lựa chọn và phân tích dẫn chứng về sẻ chia đồng cảm một cách tiêu biểu, thuyết phục.

d. Bàn bạc, mở rộng:

– Nếu cuộc sống này không có sự đồng cảm thì chúng ta sẽ sống trong sự lạnh lẽo và ghen ghét, đố kị. Như vậy, cuộc đời của chúng ta sẽ trở nên vô nghĩa, sống mà chỉ như đang tồn tại, không có tình yêu thương.

– Phê phán người ích kỉ, luôn đố kị, chỉ nghĩ đến bản thân mình, họ vô cảm trước nỗi khổ đau, mất mát của người khác. Đó là một lối sống cần phê phán, lên án.

Hướng dẫn chấm:

–         Hs biết kết hợp lí lẽ, dẫn chứng để phân tích làm sáng tỏ vấn đề một cách sâu sắc, thuyết phục: 1,0-1,5 điểm

–         Hs còn phân tích chung chung, sơ sài: 0,5-0,75 điểm

–         Hs không phân tích làm sáng tỏ vấn đề trong đời sống: 0 điểm.

– Nhận thức sâu sắc về vai trò của sự đồng cảm chia sẻ; tránh xa lối sống vô cảm, ích kỉ; đồng cảm với những người xung quanh và chia sẻ trong khả năng của mình.

– Hành động:  Cần tích cực rèn luyện bản thân, hoàn thiện nhân cách, có những hành động cụ thể biểu hiện sự thấu hiểu, đồng cảm, sẻ chia của mình với mọi người…

Hướng dẫn chấm:

– Nêu được cả bài học nhận thức và hành động: 0,5 điểm

– Học sinh chỉ nêu được bài học nhận thức hoặc chỉ nêu được bài học hành động: 0,25 điểm.

– Khẳng định vấn đề

– Liên hệ bản thân

Đảm bảo chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.

Hướng dẫn chấm:

Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.

Vận dụng hợp lý các thao tác nghị luận; thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc.

Hướng dẫn chấm:

Hs trả lời như đáp án: 0,75 điểm

Hs nêu đúng 2 phương thức biểu đạt: 0,5 điểm

Hs nêu đúng 1 phương thức biểu đạt: 0,25 điểm

Hs trả lời sai hoặc không trả lời: 0 điểm

Hướng dẫn chấm:

 Hs trả lời như đáp án: 0,75 điểm

Hs trả lời sai hoặc không trả lời: 0 điểm

– Gợi dòng nhớ miên man không bao giờ dứt của các nhân vật trong truyện.

– Gợi bi kịch, nỗi khổ đau của các nhân vật suốt một đời nhớ thương, khắc khoải hướng về nhau nhưng tất cả đều sống trong khổ đau, day dứt.

–  Trân trọng, ca ngợi sự đồng cảm và thấu hiểu giữa người với người, sự sẻ chia, sống hết mình vì nhau, nghĩ cho nhau.

Hướng dẫn chấm:

Hs trình bày như đáp án: 1,0 điểm

Hs nêu được 2 ý như đáp án: 0,75 điểm

Hs nêu được 1 ý như đáp án: 0,5 điểm

– Về nghệ thuật: Đây là một kết thúc mở – kết thúc bi kịch, gợi sự băn khoăn, day dứt và dòng suy tưởng ở người đọc.

– Về nội dung:

+ Khắc họa kiếp sống đau khổ, không trọn vẹn của tất cả những nhân vật trong truyện.

+ Thể hiện vẻ đẹp của nhân vật má tôi: vẻ đẹp của sự cảm thông, lòng nhân ái, vị tha của con người. Đó cũng là vẻ đẹp của những con người Nam Bộ, luôn phóng khoáng và đậm tình người.

Hướng dẫn chấm:

Hs trình bày đầy đủ như đáp án: 1,0 điểm

Hs chỉ ra được ý nghĩa về mặt nghệ thuật: 0,25 điểm

Hs nêu được 2 ý nghĩa về mặt nội dung: 0,75 điểm

Hs nêu được 1 ý nghĩa về mặt nội dung: 0,5 điểm.

-Tạo tình huống đặc sắc, bất ngờ, làm nổi bật tính cách và số phận của từng nhân vật trong truyện.

– Nhân vật được khắc họa qua ngôn ngữ đối thoại và độc thoại nội tâm, tạo điều kiện đi sâu khám phá tâm lí nhân vật, xây dựng được chi tiết đặc sắc.

– Ngôn ngữ kể chuyện giản dị, sinh động, đậm chất Nam Bộ.

– Giọng điệu trầm lắng, da diết gợi nỗi đau xót, buồn thương thấm thía trong lòng các nhân vật.

Hướng dẫn chấm:

–         Học sinh trình bày được như đáp án: 1,0 điểm

–         Học sinh nêu được 3 ý: 0,75 điểm

–         Học sinh nêu được 2 ý: 0,5 điểm

–         Hs nêu được 1 ý: 0,25 điểm.

Tham khảo: Con người sống phải biết cảm thông và chia sẻ, biết thấu cảm, vị tha; Hãy luôn yêu thương nhau, tôn trọng nhau để cuộc sống trở nên có ý nghĩa, để cuộc đời không phải là những “dòng nhớ” trong dằn vặt day dứt…

– Lí giải: HS tự lí giải thông điệp thuyết phục, hợp lý

Hướng dẫn chấm:

–         Học sinh rút ra được thông điệp: 0,25 điểm

–         Học sinh lí giải thông điệp thuyết phục, hợp lý: 0,25

Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.

Từ tác phẩm (đoạn trích) Dòng nhớ của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, trình bày suy nghĩ về vẻ đẹp của sự đồng cảm – sẻ chia trong cuộc sống.

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách; đảm bảo các yêu cầu sau:

– Giới thiệu về tác giả Nguyễn Ngọc Tư và truyện ngắn “Dòng nhớ”

– Giới thiệu về vấn đề vấn đề nghị luận: Sự đồng cảm và chia sẻ trong cuộc sống.

Hướng dẫn chấm: Phần giới thiệu tác giả, tác phẩm/đoạn trích: 0,25 điểm; Nêu vấn đề nghị luận: 0,25 điểm.

2.1. Giới thiệu và phân tích vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học

a. Tóm tắt cốt truyện và nêu vấn đề:

– Truyện xoay quanh mối quan hệ trong hôn nhân gia đình của các nhân vật: má tôi – ba tôi và dì – người vợ trước của ba. Đoạn trích kể về tình huống gặp gỡ giữa “má tôi” và “tình địch” – người vợ trước của ba, dự định bảo người ta buông tha chồng mình, không neo ghe trước nhà nữa. Nhưng cuộc gặp gỡ lại khiến má đồng cảm với số phận bất hạnh của dì. Kết thúc tác phẩm là hình ảnh má đi tìm dì để nếu sống không gần được thì lúc chết “mời lên nằm trên đất vườn tôi”, để chấm dứt cảnh “ba nằm bên má mà hồn vẫn hướng về những dòng sông miên man chảy.”

– Truyện  không có người xấu, không có người ác, ai cũng tốt, mọi người thương quý, yêu mến nhau, vì nhau đến cạn cuộc đời, vậy mà họ lại làm khổ nhau…, từ đó gợi cho chúng ta thấy được ý nghĩa của tình yêu thương, sự đồng cảm, sẻ chia của con người trong cuộc sống.

b. Biểu hiện sự đồng cảm – sẻ chia trong truyện Dòng nhớ:

Hs phân tích biểu hiện của sự đồng cảm, sẻ chia trong truyện Dòng nhớ: thể hiện ở các nhân vật:

–  Nhân vật “má tôi”: bà đồng cảm, thấu hiểu, sẻ chia, xót thương cho nỗi khổ đau của chồng, của “tình địch” mình : “Còn người ta, nhớ thương đứt ruột, có thể chạy ào lại để gặp nhau nhưng vì lương tâm không làm được, đành ngồi đây ngó lên, ngồi ở trên ngó xuống. Ðau lắm chớ”. Để cho chồng và người vợ trước không còn ngóng trông dõi về nhau, bà quyết định chuyển nhà lên chợ, để chồng xa sông mà quên người cũ nhưng bà biết những dòng nhớ vẫn “tiếp tục chảy miên man trong lòng ông”. Rồi khi chồng mất, bà cật lực đi kiếm tìm “tình địch” ròng rã suốt mười mấy năm trong vô chỉ để thực hiện nỗ lực cuối cùng cho ấm lòng người quá cố, cho chấm dứt cái cảnh ông nằm bên bà mà lòng cứ hướng về sông.

– Tấm lòng đồng cảm – sẻ chia của người đàn bà – nhân vật dì: dù có cuộc đời “ba chìm, bảy nổi”, thiếu thốn về vật chất – “chiếc áo bà ba mỏng te, nhiều mụn vá” “ tóc đã bạc nhiều, lơ thơ…”, “khuôn mặt đen sạm, nhăn nheo”, “đồ đạc món nào cũng nhỏ nhắn, tuềnh toàng” nhưng với sẻ chia, đồng cảm với chồng cũ: không muốn lấy nước mắt, nỗi khổ của mình để làm khó chồng cũ.

– Hình ảnh người chồng- nhân vật “ba tôi”: đồng cảm – sẻ chia với nỗi bất hạnh của người vợ cũ nên lúc nào cũng thẫn thờ nhìn ra sông. Nhưng “ba tôi” mặc dù nhớ thương người cũ nhưng cũng chôn chặt day dứt trong lòng, không muốn làm khổ vợ con của mình.

c. Ý nghĩa:

– Đây là câu chuyện vô cùng xúc động, vượt qua cảnh ngộ éo le của bản thân, sự đồng cảm, sẻ chia đã đưa hai người phụ nữ đến gần nhau hơn và sưởi ấm cho nhau những phần thua thiệt của cuộc đời. Họ đã đặt mình vào vị trí của nhau để đồng cảm, thấu hiểu.

– Thể hiện vẻ đẹp của sự đồng cảm, hi sinh, sẻ chia giữa các nhân vật…

Hướng dẫn chấm:

–         Hs biết kết hợp lí lẽ, dẫn chứng để phân tích làm sáng tỏ vấn đề một cách sâu sắc, thuyết phục: 1,0 điểm

–         Hs còn phân tích chung chung, sơ sài: 0,5-0,75 điểm

–         Hs không phân tích làm sáng tỏ vấn đề trong tác phẩm: 0 điểm.

a. Giải thích khái niệm:

– Đồng cảm có nghĩa là biết rung cảm trước những vui buồn của người khác, đặt mình vào vị trí của người khác để thấu hiểu họ.

– Sẻ chia tức là san sẻ và giúp đỡ về vật chất và tinh thần với người khác, để họ có thể vượt qua khó khăn, trắc trở.

=> Đồng cảm và chia sẻ chính là chìa khóa để ta bước vào thế giới tâm hồn của người khác, để cùng nhau gắn kết và xây dựng một cuộc sống trong yêu thương và hạnh phúc.

b. Biểu hiện: hs chỉ ra những biểu hiện của sự đồng cảm – sẻ chia trong đời sống: một ánh mắt, một nụ cười khích lệ, một cái siết tay thật nhẹ, một cái ôm và một lời nói…

c. Vai trò/ý nghĩa của sự đồng cảm và sẻ chia trong đời sống:

Hs kết hợp lí lẽ và dẫn chứng để phân tích làm sáng tỏ vai trò/ ý nghĩa của sự đồng cảm – sẻ chia trong đời sống, tham khảo một số gợi ý sau:

– Sự đồng cảm với cảnh ngộ của người khác sẽ giúp san sẻ những khó khăn, thiệt thòi về cả tinh thần, vật chất với những người xung quanh.

– Đồng cảm sẻ chia sẽ kéo gần khoảng cách giữa người với người và là khởi nguồn cho những điều tốt đẹp.

– Đồng cảm, sẻ chia trong các mối quan hệ là chất keo dính bền chặt, lâu dài.

– Có đồng cảm, sẻ chia với nhau thì mới thấu hiểu cho nhau, tin tưởng và sẵn sàng đồng hành.

– Khi bạn biết đồng, sẻ chia bạn sẽ trở nên bao dung hơn, chín chắn và trưởng thành hơn.

Dẫn chứng:  Hs lựa chọn và phân tích dẫn chứng về sẻ chia đồng cảm một cách tiêu biểu, thuyết phục.

d. Bàn bạc, mở rộng:

– Nếu cuộc sống này không có sự đồng cảm thì chúng ta sẽ sống trong sự lạnh lẽo và ghen ghét, đố kị. Như vậy, cuộc đời của chúng ta sẽ trở nên vô nghĩa, sống mà chỉ như đang tồn tại, không có tình yêu thương.

– Phê phán người ích kỉ, luôn đố kị, chỉ nghĩ đến bản thân mình, họ vô cảm trước nỗi khổ đau, mất mát của người khác. Đó là một lối sống cần phê phán, lên án.

Hướng dẫn chấm:

–         Hs biết kết hợp lí lẽ, dẫn chứng để phân tích làm sáng tỏ vấn đề một cách sâu sắc, thuyết phục: 1,0-1,5 điểm

–         Hs còn phân tích chung chung, sơ sài: 0,5-0,75 điểm

–         Hs không phân tích làm sáng tỏ vấn đề trong đời sống: 0 điểm.

Hs rút ra bài học nhận thức và hành động cho bản thân:

– Nhận thức sâu sắc về vai trò của sự đồng cảm chia sẻ; tránh xa lối sống vô cảm, ích kỉ; đồng cảm với những người xung quanh và chia sẻ trong khả năng của mình.

– Hành động:  Cần tích cực rèn luyện bản thân, hoàn thiện nhân cách, có những hành động cụ thể biểu hiện sự thấu hiểu, đồng cảm, sẻ chia của mình với mọi người…

Hướng dẫn chấm:

– Nêu được cả bài học nhận thức và hành động: 0,5 điểm

– Học sinh chỉ nêu được bài học nhận thức hoặc chỉ nêu được bài học hành động: 0,25 điểm.

– Khẳng định vấn đề

– Liên hệ bản thân

Đảm bảo chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.

Hướng dẫn chấm:

Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.

Vận dụng hợp lý các thao tác nghị luận; thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc.

Hướng dẫn chấm: huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân khi bàn luận; có cái nhìn riêng, mới mẻ về vấn đề; có sáng tạo trong diễn đạt, lập luận, làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh, đoạn văn giàu sức thuyết phục.

– Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm.

– Đáp ứng dược 1 yêu cầu: 0,25 điểm