Đề đọc hiểu, đoạn văn 200 chữ về bài Tiến sĩ giấy Nguyễn Khuyến

Hướng dẫn chấm:

– Học sinh trả lời như Đáp án :0,5đ

giáp bảng, mặt văn khôi, ngồi bảnh chọe…

Hướng dẫn chấm:

– Học sinh trả lời được 03 chi tiết trong đáp án: 0,5 điểm

– Học sinh trả lời được 02 chi tiết trong đáp án: 0,25 điểm

– Hiệu quả:

+ Tạo âm điệu, nhịp điệu cho câu thơ.

+ Nhấn mạnh  thái độ mỉa mai đầy giễu cợt của  chủ thể trữ tình

trước vẻ hào nhoáng bề ngoài của ông tiến sĩ giấy.

Hướng dẫn chấm:

– Học sinh trả lời như đáp án: 1,0 điểm

– Học sinh trả lời được 02 ý về hiệu quả, không nêu biểu hiện của

phép điệp: 0,75 điểm

– Học sinh trả lời phép điệp: 0,5 điểm

– Học sinh trả lời được 01 ý về hiệu quả, không nêu biểu hiện của

phép điệp: 0,25 điểm

-Đối tượng châm biếm: là những ông tiến sĩ bằng xương bằng thịt, những ông tiến sĩ hữu danh vô thực, có danh tiến sĩ nhưng hoặc là bất tài vô dụng.

-Hướng dẫn chấm:

Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 1,0 điểm

Học sinh trả lời một ý: 0,5 điểm

– Thái độ của Nguyễn Khuyến trước thực trạng ấy: Ông mỉa mai, giễu cợt những kẻ hữu danh vô thực nhưng ông cũng rất đau xót vì vận mệnh quốc gia dân tộc còn có thể trông mong gì vào những kẻ bất tài vô đức như vậy!

-Hướng dẫn chấm:

Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 1,0 điểm

Học sinh trả lời một ý: 0,5 điểm

 — Thơ trào phúng của Nguyễn Khuyến thâm trầm nhưng hết sức sâu sắc

– Bài thơ thể hiện tài năng nghệ thuật của một tác gia trào phúng bậc thầy và mang ý nghĩa thời đại rõ rệt.

– Nguyễn Khuyến đã cho thấy mâu thuẫn đáng cười ở đối tượng qua những nét đối lập của sự đồng dạng, giống nhau, (tiến sĩ thật – tiến sĩ giấy).

-Lối trào phúng của tác giả lối trào phúng gián tiếp, kín đáo và thâm thúy, ý định trào phúng của người viết không bộc lộ trên bề mặt văn bản mà chìm sâu sau những hình ảnh và từ ngữ. Muốn hiểu được tiếng cười của ông, buộc phải qua những bước “giải mã”, suy đoán, bóc tách từng lớp ngôn từ, ẩn ngữ với những ẩn dụ, phúng dụ… Để  người đọc nhận ra thực chất của loại tiến sĩ thật dưới chế độ nửa thực dân phong kiến.

-Ngoài ra tác giả đã táo bạo đưa vào trong thơ mình những hư từ, lời nói khẩu ngữ kiểu như: “cũng… cũng”, “kém ai”, “sao mà nhẹ”, “ấy mới hời”, “tưởng rằng”…, đưa chất văn xuôi, chất thế tục vào trong một thể thơ có tính ước lệ, tượng trưng cao như thơ Đường luật, khiến cho thể thơ này trở nên gần gũi hơn, giàu giá trị hiện thực hơn.

Hướng dẫn chấm:

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; dẫn chứng tiêu biểu, phù hợp (1,0 điểm).

– Lập luận chưa thật chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, dẫn chứng chưa tiêu biểu (0,75 điểm).

– Lập luận không chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ không xác đáng, không liên quan mật thiết đến vấn đề nghị luận (0,5 điểm).

Hướng dẫn chấm: HS huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân để bàn luận về vấn đề nghị luận; có cách nhìn riêng, mới mẻ; sáng tạo trong diễn đạt;…

– Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm.

– Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm.

Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.

Hướng dẫn chấm:

– Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,5 điểm.

– Học sinh xác định chưa đầy đủ vấn đề nghị luận: 0,25 điểm.

– Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau:

– Trân trọng cuộc sống là con người sống một cách có ý nghĩa trong từng khoảnh khắc của cuộc đời.

* Sự cần thiết phải trân trọng cuộc sống:

– Cuộc sống của mỗi con người chỉ có một quỹ thời gian hữu hạn, và một khi trôi qua thì chúng ta không thể lấy lại được.

– Trân trọng cuộc sống giúp ta biết sử dụng từng khoảnh khắc của cuộc sống một cách ý nghĩa nhất

– Trân trọng cuộc sống giúp chúng ta có thái độ cẩn trọng trước mọi lựa chọn trong cuộc đời

– Trân trọng cuộc sống giúp chúng ta đạt được những mục tiêu mà mình đề ra

– Trân trọng cuộc sống giúp chúng ta có đời sống nội tâm thanh thản, không dằn vặt, hối tiếc về quá khứ

* Nêu giải pháp:

– Cần ý thức được sự quý giá của cuộc sống, sự hữu hạn của đời người

– Cần có những cảm nhận sâu sắc về mọi phút giây của cuộc sống, mọi sự vật, hiện tượng, sự kiện xảy ra trong mọi khoảnh khắc của cuộc sống

– Cần có kế hoạch  để chủ động hơn trong cuộc sống, từ đó để không lãng phí thời gian vô ích

– Cần đầu tư bản thân vào những việc hữu ích, tránh xa những thứ vô bổ…

– Rút ra bài học nhận thức và hành động đúng đắn, phù hợp (…)

Hướng dẫn chấm:

– Trình bày đầy đủ, sâu sắc: 2,5 điểm

– Trình bày chưa đầy đủ hoặc chưa sâu sắc: 2,25 điểm  – 1,25 điểm.

– Trình bày chung chung, chưa rõ: 0,25 điểm – 1,0 điểm

Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.          

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

Hướng dẫn chấm: HS biết vận dụng lí luận văn học trong quá trình phân tích, đánh giá; biết so sánh với các tác phẩm khác để làm nổi bật vẻ đẹp của hình ảnh Sông Hương; biết liên hệ vấn đề nghị luận với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc.

+ Đáp ứng được 02 yêu cầu trở lên đạt 0,5 điểm.

+ Đáp ứng được 01 yêu cầu đạt  0,25 điểm.