Đề minh hoạ môn văn theo cấu trúc thi tốt nghiệp 2025, đề số 76

Đường về quê vắng vẻ quạnh buồn

Vời trông nào thấy người thương

Trời âm thầm tỏa màn sương mịt mùng

Vào cảnh rừng trông chừng xa khuất

Nằng như cuồng ngã vật nằm queo

Bà Nàng cuốc sợ nhào theo

Ôm con nhớn nhăc giữa đèo chờ ai?

Nhờ chim én cánh dài tìm Lú

Kể ngọn ngành, chàng sợ đi ngay

Đây rồi chàng rọi chàng lay

– Hỡi ôi vía ủa có hay chăng về

Anh đây mà dậy đi em hỡi

Người vợ yêu anh đợi anh mong

“Hà hơi” chàng bế chàng bồng

Giật mình choàng tỉnh nàng bừng cơn mê

Anh yêu quý, chết đi cho khuất

Sống chia lìa, lay lắt anh ơi!

– Sợ cha bắt chém cả đôi chẳng nề!

Khun Lú mời vỗ về nàng Ủa

Gắng hãy về chớ quá buồn đau

Mặc cho kẻ lượn bên rào

Có trời chứng giám ta nào phụ nhau!

Nàng về những âu sầu buông bã

Nước mắt thì lã chã kêu gào

Người cha sôi giận tuôn trào

– Hễ mày cong bướng thì tao chặt đầu!

Vừa lúc Tạo thăm dâu đã đến

Mẹ mắng con im ỉm trong buồng

Nàng Ủa xinh đẹp ngậm buồn

Khóc thương chàng Lú chằng còn thiết chi

(Trích Khun Lú- Nàng Ủa theo Nguyễn Khôi, NXB Văn hóa dân tộc)

– Sự việc: Nàng Ủa bị ép đi lấy chồng

– Dựa theo đặc điểm truyện dân gian thì biện pháp nhân hóa nhằm tạo ra yếu tố hư cấu, tăng thêm sự hấp dẫn cho văn băn

– Chỉ ra được tâm trạng của nàng Ủa( buồn, đau, nghẹn ngào, không cam tâm…)

– Chỉ ra hành động (Khóc, ngất, tìm cái chết để thể hiện lòng chung thủy)

Đưa ra những đặc điểm giống và khác nhau  (gợi ý: Giống về đề tài; chủ đề. Khác về nhân vật và các sự việc)

– Nêu được ý nghĩa của tình yêu chung thủy

Xác định đúng dung lượng và hình thức của đoạn văn. Hs có thể trình bày theo cách diễn dịch, tổng phân hợp, quy nạp, móc xích

Xác định đúng vấn đề nghị luận: đặc điểm nghệ thuật trong truyện thơ Chàng Khun Lú- nàng Ủa

–                    Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận. gợi ý nhịp thơ chậm, sử dụng hình ảnh, từ ngữ gợi nỗi buồn đau. Sử dụng kết hợp các biện pháp tu từ nhân hóa, so sánh. ….

– Lựa chọn được các phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề

– Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý

– Lập luận chặt chẽ, lí lẽ xác đáng kết hợp với các dẫn chứng xác đáng.

Hãy viết bài văn nghị luận xã hội bàn về vai trò của công nghệ trong đời sống hiện đại.

xác định đúng yêu cầu của kiểu bài: Nghị luận xã hội

– Xác định các ý chính của vấn đề

– Sắp xếp các ý hợp lí theo bố cục 3 phần

– Giới thiệu khái quát vấn đề nghị luận

– Giải thích vấn đề nghị luận: công nghệ là những phát minh sáng tạo của con người nhằm phục vụ đời sống và sản xuất.

– Công nghệ ngày càng phát triển và đóng một vai trò quan trọng đối với cuộc sống của con người.
– Ngày càng có nhiều thành tựu về khoa học công nghệ. Bước tiến vượt bậc của khoa học – công nghệ sẽ mở ra những kỉ nguyên mới đối với sự phát triển của loài người.

– Thể hiện quan điểm của người viết nhưng có thể làm theo một vài gợi ý sau:

* Tích cực:
+ Công nghệ giúp con người kết nối với nhau dễ dàng hơn.
+ Thúc đẩy sự giao lưu, buôn bán, giao thương.
+ Tạo ra loại hình thanh toán mới.
+ Góp phần phát triển một nền giáo dục tân tiến, đổi mới, hiện đại.
+ Khiến cho cuộc sống của con người trở nên tiện nghi, thoải mái hơn.
*Tiêu cực:
+ Khiến con người trở nên xa cách.
+ Gây ra các vấn đề về sức khỏe.
+ Làm tăng nguy cơ thất nghiệp.
+ Tạo ra chất thải điện tử gây ô nhiễm môi trường.
+ Làm lan truyền các thông tin giả mạo, sai lệch, không đúng sự thật.
– Khái quát nội dung và nhấn mạnh vào ý kiến cá nhân.

+ Mở rộng trao đổi vấn đề, đưa ra thêm các ý kiến trái chiều

– Khẳng định lại vấn đề và rút ra bài học cho bản thân

– Viết được ít nhất hai luận điểm để làm rõ yêu cầu của cá nhân

– Lựa chọn thao tác lập luận và phương thức biểu đạt phù hợp

– Lập luận chặt chẽ thuyết phục, lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu phù hợp

* Lưu ý: Học sinh có thể trình bày quan điểm, suy nghĩ riêng nhưng cần phù hợp với chuẩn mực đạo đức