Đề minh hoạ môn văn theo cấu trúc thi tốt nghiệp 2025
PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc văn bản:
Cánh cò cõng nắng qua sông
Chở luôn nước mắt cay nồng của cha
Cha là một dải ngân hà
Con là giọt nước sinh ra từ nguồn.
Quê nghèo mưa nắng trào tuôn
Câu thơ cha dệt từ muôn thăng trầm
Thương con cha ráng sức ngâm
Khổ đau hạnh phúc nảy mầm thành hoa.
Lúa xanh xanh mướt đồng xa
Dáng quê hòa với dáng cha hao gầy
Cánh diều con lướt trời mây
Chở câu lục bát hao gầy tình cha.
( Lục bát về cha – Thích Nhuận Hạnh)
Thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 5 ( trình bày ngắn gọn)
Câu 1. Xác dịnh nhân vật trữ tình trong bài thơ?
Câu 2. Sự vất vả, nhọc nhằn của người cha được biểu hiện qua hình ảnh nào?
Câu 3. Nêu cảm xúc chủ đạo của bài thơ
Câu 4. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ sau:
Cha là một dải ngân hà.
Con là giọt nước sinh ra từ nguồn
Câu 5. Qua văn bản trên em có suy nghĩ gì về vai trò của người cha trong gia đình.
PHẦN VIẾT (6,0 điểm):
Câu 1. (2,0 điểm)
Viết đoạn văn nghị luận ( Khoảng 200 chữ) làm rõ vẻ đẹp tâm hồn nhân vật trữ tình trong văn bản sau:
Cảnh khuya
Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà
(Hồ Chí Minh)
Câu 2. (4,0 điểm)
Muốn thành công trong cuộc sống con người cần phải hành động: Thực hiện hay không đó là lựa chọn của bạn
Viết bài văn nghị luận ( khoảng 600 chữ) bày tỏ ý kiến của anh/ chị về ý nghĩa của hành động đối với tuổi trẻ
ĐÁP ÁN
Phần | Câu | Nội dung | Điểm |
I | ĐỌC HIỂU | 4,0 | |
1 | Nhân vật trữ tình trong bài thơ là người con | 0,5 | |
2 | Sự vất vả, nhọc nhằn của người cha được biểu hiện qua hình ảnh: dáng cha hao gầy | 0,5 | |
3 | Bài thơ thể hiện niềm xúc động, sự thấu hiểu, yêu kính, biết ơn cha sâu nặng . Đó cũng là truyền thống đạo lí của dân tộc Việt Nam về đạo làm con đối với đấng sinh thành. Ca ngợi tình phụ tử thiêng liêng cao quý, đáng trân trọng. | 1,0
|
|
4 | – Biện pháp tu từ so sánh: Cha là một dải ngân hà
Con là giọt nước sinh ra từ nguồn – Tác dụng: + So sánh như vậy để khẳng định công lao to lớn, sự vất vả hi sinh của người cha. Qua đó cũng thể hiện tình yêu và sự biết ơn của con đối với người cha kính yêu của mình. Niềm tự hào, hạnh phúc vì là con của cha. + Làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu thơ |
1,0
|
|
5 | HS trình bày được nhận thức, suy nghĩ cá nhân về vai trò của người cha:
– Cha là trụ cột gánh vác mọi trọng trách của gia đình ( Làm những việc nặng nhọc, lao động tạo ra của cải vật chất nuôi sống gia đình) – Cha là chỗ dựa vững chắc lớn lao về mặt tinh thần (cứng cỏi, tâm hồn cao thượng..) – Cùng với mẹ, cha tạo ra mái ấm hạnh phúc mang đến sự hoà thuận trong gia đình – Con cần phải yêu kính, hiếu thuận với cha mẹ |
1,0
|
|
II | VIẾT | 6,0 | |
1 | Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) làm rõ vẻ đẹp tâm hồn nhân vật trữ tình trong bài thơ “Cảnh khuy” của Hồ Chí Minh | 2,0
|
|
a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn
Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành. |
0,25
|
||
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Vẻ đẹp tâm hồn nhân vật trữ tình (Hồ Chí Minh) | 0,25
|
||
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận
– Xác định được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề cần nghị luận, sau đây là một số gợi ý: Đọc bài thơ “ Cảnh khuya” ta gặp gỡ tâm hồn yêu thiên nhiên say đắm và tình yêu quê hương, đất nước, sâu nặng, thiết tha của Hồ Chí Minh. Với tâm hồn rộng mở, yêu cái đẹp, yêu cuộc sống, dù trong hoàn cảnh nào Bác Hồ vẫn luôn giữ được phong thái ung dung, tự tại. Người vẫn dành cho mình những phút giây thanh thản để thưởng thức vẻ đẹp của thiên nhiên. Như một hoạ sĩ tài hoa, chỉ vài nét vẽ đơn, Bác đã vẽ ra trước mắt chúng ta vẻ đẹp lung linh huyền ảo của đêm trăng sáng nơi núi rừng Việt Bắc… Không chỉ yêu thiên nhiên, hoà mình với thiên nhiên Bác còn luôn băn khoăn, trăn trở một nỗi niềm lo cho dân, cho nước, cho vận mệnh của nước nhà… Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, ngôn từ giản dị, trong sáng, biện pháp tu từ so sánh, ẩn dụ, điệp từ…đặc biệt là nghệ thuật tả cảnh ngụ tình bài thơ đã khắc hoạ thành công bức chân dung về một người chiến sĩ cách mạng, vị lãnh tụ vĩ đại với tinh thần lạc quan, yêu đời, yêu cuộc sống và hết lòng vì dân vì nước – Sắp xếp được hệ thống ý hợp lí theo đặc điểm bố cục của kiểu đoạn văn |
0,5
|
||
d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:
– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận: vẻ đẹp tâm hồn nhân vật trữ tình trong bài thơ “Cảnh khuy” – Trình bày rõ quan điểm hệ thống các ý: – Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và dẫn chứng. |
0,5
|
||
đ. Diễn đạt
Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn |
0,25
|
||
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. |
0,25
|
||
2 | Để đạt được những ước mơ trong cuộc sống con người cần phải hành động: Thực hiện hay từ bỏ đó là lựa chọn của bạn
Viết bài văn nghị luận ( khoảng 600 chữ) bày tỏ ý kiến của anh/ chị về ý nghĩa của hành động đối với tuổi trẻ |
4,0
|
|
a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài
Xác định được yêu cầu của kiểu bài: Nghị luận xã hội |
0,25
|
||
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: …… | 0,5 | ||
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết
– Xác định được các ý chính của bài viết – Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận: * Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát quan điểm của cá nhân về vấn đề; Hành động là phương châm sống đúng đắn, tích cực của con người, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ * Triển khai vấn đề nghị luận: – Giải thích vấn đề nghị luận: “Hành động” là sự bắt tay vào công việc nào đó của con người – Thể hiện quan điểm của người viết, có thể theo một số gợi ý sau: + Hành động có ý nghĩa vô cùng quan trọng nó giúp cho con người, nhất là các bạn trẻ nhận thức, khám phá , phát triển bản thân. Qua những việc làm cụ thể con người sẽ rút ra được những ưu, nhược điểm hay sở trường, sở đoản của bản thân từ đó phát huy điểm mạnh khắc phục điểm yếu để bước tới sự hoàn thiện + Hành động là yếu tố quan trọng tạo nên thành công cho con người bởi hành động sẽ giúp ta thực hiện được những ý tưởng, kế hoạch, dự định, điều mình mong muốn + Hành động là khả năng cần thiết giúp những người trẻ tuổi chiến thắng chính mình: chiến thắng sự trì trệ, thụ động, nỗi sợ hãi của bản thân và có được sự năng động nhạy bén linh hoạt khi va chạm với cuộc sống, có thể hòa nhập với thế giới trong xu thế toàn cầu hóa. … – Mở rộng, trao đổi với quan điểm trái chiều hoặc ý kiến khác để có cái nhìn toàn diện + Đối lập với hành động là lối sống ỉ lại, chỉ thích hưởng thụ + Nếu không hành động sẽ chẳng có thành quả nào xuất hiện ý tưởng chỉ là ý tưởng, ước mơ chỉ là những dự định viển vông + Tuy nhiên hành động cần có kế hoạch cụ thể bởi nếu không có phương hướng, mục đích thì khó đạt được hiệu quả như mong muốn * Khẳng định lại quan điểm cá nhân đã trình bày và rút ra bài học cho bản thân: Hành động là cách ta đóng góp giá trị và khẳng định sự hiện diện ý nghĩa của mình giữa cuộc đời. Vì vậy tuổi trẻ cần tích cực hành động để thành công trong cuộc sống |
1,0
|
||
d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:
– Triển khai được ít nhất hai luận điểm để àm rõ quan điểm cá nhân – Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. – Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. – Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và dẫn chứng. Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. |
1,5
|
||
đ. Diễn đạt
Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản. |
0,25
|
||
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. |
|||
Tổng điểm | 10,0 |