Đề đọc hiểu và nghị luận về Quan Âm Thị Kính, truyện thơ Nôm khuyết danh

–  Chỉ ra một số câu thơ:

+ Nghĩ tới gia đình chồng: Trách người sao nỡ dày vò, Sực cười sự nhỏ cỏn con/ Bằng lông mà nảy ra cồn Thái Sơn,…

+ Nghĩ tới bố mẹ mình: Xót thay tóc bạc da mồi/ Vì ai nên nỗi đứng ngồi chẳng khuây,…

+ Nghĩ tới bản thân mình: Vì chi chút phận hồng nhan/ Cành hoa nở

muộn thì tàn mà thôi.

có thể hiểu là: Cha mẹ chỉ có mỗi mình Thị Kính, cho nên nếu nàng liều chết thì cha mẹ sẽ không còn người để mà nhờ cậy.

–  Là một người phụ nữ phải chịu oan ức, đau khổ (bị nghi oan muốn giết chồng, bị gia đình chồng đuổi về, tình duyên dang dở, chữ hiếu chưa tròn).

–  Là một người con hiếu nghĩa với cha mẹ (nghĩ mình có lỗi với cha

mẹ, muốn tìm đến cái chết nhưng vì cha mẹ nên phải sống_.

–  Đoạn trích có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa yếu tố tự sự và trữ tình.

–  Việc kết hợp hai yếu tố này làm cho người đọc vừa nắm được mạch nội dung của câu chuyện, cảm nhận được tâm trạng đau khổ, dày vò của Thị Kính, đồng thời qua đó cũng cho thấy được vẻ đẹp tâm hồn

của nhân vật Thị Kính.

–   Họ không có quyền tự do lựa chọn hạnh phúc cá nhân cho mình: hôn nhân do cha mẹ sắp đặt.

–  Khi bị oan ức, họ không có quyền cất lên tiếng nói, đành phải ngậm ngùi chấp nhận số phận hẩm hiu.

–  Khi hôn nhân tan vỡ, họ cũng không có đủ can đảm để bước đi bước

nữa, vì sợ điều tiếng của thiên hạ.

Phân tích tâm trạng của nhân vật Thị Kính trong đoạn trích.

Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng hợp lí. Sau đây là một số gợi ý:

1.  Khái quát tác phẩm:

–   Truyện thơ “Quan Âm Thị Kính” là một trong những truyện thơ Nôm đặc sắc trong kho tàng văn học Việt Nam.

–   Đoạn trích trên nói về tình cảnh và tâm sự của nhân vật Thị Kính sau khi bị đuổi khỏi nhà Thiện Sỹ vì một nỗi oan không thể minh giải.

2.  Tâm trạng của nhân vật Thị Kính:

a. Bày tỏ sự uất ức trước nỗi oan trái của mình:

Trước nỗi oan không thể minh giải, trước sự việc bị gia đình chồng trả về nhà bố mẹ đẻ, Thị Kính mang trong mình nối uất ức, tủi và thương cho thân phận của mình.

– Thị Kính cảm thấy giận gia đình nhà chồng, giận Thiện Sỹ đã không hiểu cho tấm lòng mình: Trách người sao nỡ dày vò’ Để cho Thỏ Ngọc giận no đến già. Một việc làm tốt đã bị gia đình nhà chồng hiểu thành một hành động ác ý, đẩy nàng đến chỗ phải lỡ làng duyên phận, khiến cho cha mẹ nàng phải buồn lo. Hai câu thơ Sực cười sự nhỏ cỏn con/ Bằng lông mà nảy ra cồn Thái Sơn là tiếng cười chua chát cho thói đời, cho lòng người, cho số phận hẩm hiu của chính mình. Nỗi uất ức ấy khiến cho nàng có suy nghĩ tìm đến cái chết để thoát nợ hồng trần (Nhạn hàng phỏng có đôi ba/ Thà rằng nhắm mắt hơn là buồn tênh).

b. Thương cho thân phận của mình:

Từ nỗi uất ức ấy, Thị Kính cảm thấy buồn tủi, thương cho số phận của mình (Buồng trong giọt ngọc đầm đầm/ Mùi ăn không nhớ giấc nằm chẳng ngon). Nàng thấy mình lâm vào một hoàn cảnh bế tắc: không có mặt mũi nào mà lấy chồng lần nữa (Đã oan vì chiếc tăng hài/ Mặt nào mà lại đi hai lần đò), muốn chết đi cho rồi nhưng lại còn bận lòng vì cha mẹ già nua (Tội vì phận liễu một cành/ Liều đi thì để mối tình cậy ai).

c. Thương cha mẹ già không người chăm sóc:

Dù bị đẩy vào hoàn cảnh éo le, bế tắc, nhưng Thị Kính vẫn luôn nghĩ về cha mẹ. Nàng thấy vì mình mà cha mẹ phải chịu khổ (Xót thay tóc bạc da mồi/ Vì ai nên nỗi đứng ngồi chẳng khuây/ Dày vò chút phận thơ ngây/ Sự vui chưa thấy thấy ngay sự phiền). Vì cha mẹ, nàng từ bỏ ý định quyên sinh. Nàng cần phải sống để cha mẹ già có nơi nương

tựa, để báo đáp đức sinh thành của cha mẹ.

3. Vài nét về nghệ thuật:

–  Nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật sâu sắc, tinh tế.

–  Kết hợp hài hòa giữa yếu tố tự sự và trữ tình.

–  Kết hợp nhuần nhuyễn giữa ngôn ngữ dân gian (giản dị, dễ hiểu) và ngôn ngữ bác học (sử dụng các hình ảnh mang tính chất ước lệ, các điển tích).

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

phong trôi chảy.