ĐỌC HIỂU (6,0 điểm) Đọc đoạn trích sau:
Tóm tắt vở kịch: Sau khi đánh thắng giặc, trên đường trở về, Măcbet được những mụ phù thủy báo cho biết trước là sẽ được làm vua. Từ đó lòng tham của Măcbet bắt đầu nảy nở, lại thêm bị vợ luôn xúi giục, Măcbet ngày càng ham muốn chiếm đoạt ngai vàng. Nhân cơ hội vua Đơncan đến thăm và ngủ đêm tại lâu đài của y, y đã hạ sát nhà vua. Con của vua Đơncan là Mancôm chạy trốn sang Anh. Măcbet lên ngôi vua xứ Xcôtlen. Nhưng mụ phù thủy cũng tiên đoán Bancô, một võ tướng, sau này sẽ là tổ phụ của một dòng vua. Muốn ngăn ngừa hậu họa và củng cố địa vị của mình, Măcbet đã giết nốt cả Bancô, nhưng con trai của Bancô chạy thoát. Nắm quyền hành trong tay, càng ngày Măcbet càng tỏ ra chuyên quyền, tàn bạo. Vì bị ám ảnh bởi tội ác và lo sợ quyền lực bị lung lay, y thẳng tay chém giết bất cứ người nào có thái độ chống đối. Nhân dân khắp nơi căm phẫn nổi dậy chống lại y. Mancôm được sự giúp đỡ của vua Anh đã đem quân trở về Xcôtlen. Trong một trận huyết chiến, Măcbet đã bị chặt đầu. Trước đó ít lâu, vợ y vì sợ hãi và dằn vặt về tội ác đã phát điên và tự tử.
Đoạn trích sau đây thuộc hồi Ba, cảnh II, là đoạn đối thoại giữa Măcbet và vợ, sau khi Măcbet đã giết vua Đơncan để cướp ngôi.
CẢNH II
(Hoàng cung)
VỢ MĂCBET: (nói một mình): – Nếu ước mong đã thành mà lòng còn chưa thỏa thì có khác gì xôi hỏng bỏng không. Thà cam chịu số phận của kẻ mình đã ám hại còn yên thân hơn là chính tay mình ám hại mà phải sống trong một niềm vui bất trắc.
Măcbet ra.
VỢ MĂCBET: – Kìa sao ông lại cứ lủi thủi một mình, ấp ủ những điều tưởng tượng đau buồn đen tối? Tại sao cứ vương vấn mãi với những ý nghĩ đáng lí phải chết đi theo những kẻ gây ra những ý nghĩ đó. Những việc không cứu vãn được nữa thì quan tâm làm gì. Việc đã xong là xong. MĂCBET: – Chúng ta mới chỉ đánh rắn bị thương, chưa giết chết hẳn. Vết thương lành lại, rắn lại như xưa; còn mưu toan khốn khổ của chúng ta vẫn bị nanh độc của nó đe dọa. Thà rằng vũ trụ tan vỡ, đất trời sụp đổ, còn hơn là hằng ngày phải ăn trong kinh hoàng, đêm đêm bị ám ảnh bởi những giấc mơ hãi hùng, thao thức quằn quại thâu đêm. Thà chết đi với kẻ đã khuất, kẻ mà để có được sự thỏa mãn tham vọng, chúng ta đã đưa tới chỗ yên nghỉ ngàn năm, còn hơn phải sống trong lo âu, khắc khoải đau khổ liên miên. Đơncan đã xuống mồ. Thế là sau những cơn sốt hãi hùng của cuộc sống, y đã được yên nghỉ. Phản trắc đã hoàn thành tội ác. Gươm đao, độc dược,
tôi tớ bất trung, giặc ngoại xâm, không gì còn có thể động chạm tới y được nữa!
VỢ MĂCBET: – Bình tâm lại, ông ơi! Đừng cau có, giận dữ thế. Đêm nay giữa đám đông khách dự yến, ông phải làm sao cho tươi tỉnh vui vẻ mới được!
MĂCBET: – Tôi sẽ cố gắng, cả bà nữa cũng phải thế. Nhất là đối với Bancô. Bà nên tỏ vẻ tôn kính y cả trong khóe mắt lẫn trong lời nói: chúng ta chưa được yên thân đâu nên phải ngọt nhạt chiều lòng thiên hạ để giữ gìn địa vị cao sang này, phải lấy vẻ mặt làm mặt nạ che giấu lòng mình, ngụy trang thâm tâm chúng ta đi.
VỢ MĂCBET: – Ông phải gạt bỏ những ý nghĩ ấy đi!
MĂCBET: – Này bà! Tâm trí tôi chứa đầy rắn rết độc địa. Bà biết chứ, Bancô và Flinxơ con y còn sống sờ sờ ra đó.
VỢ MĂCBET: – Nhưng trên sổ thiên tào, mệnh chúng đâu phải là bất tử.
MĂCBET: – Yên tâm được chính là vì thế đấy. Có thể trừ chúng được. Vậy mình hãy vui lên; đêm nay trước khi đàn dơi bay đi kiếm mồi quanh hàng hiên, trước khi theo tiếng gọi của nữ thần Hikêt7 âm u, bọ hung cất đôi cánh cứng bóng bay vù vù rung lên nhạc điệu buồn ngủ của đêm trường thì một việc khủng khiếp sẽ xảy ra.
VỢ MĂCBET: – Việc gì thế?
MĂCBET: – Hậu yêu quý, hãy khoan đừng nên biết vội, đợi đến lúc đó bà sẽ vỗ tay reo mừng. Màn đêm mịt mùng, buông xuống đi thôi. Hãy bịt chặt lấy đôi mắt dịu hiền của ban ngày tội nghiệp. Hãy vung bàn tay đẫm máu vô hình của ngươi mà xóa sạch, xé tan sợi dây oan nghiệt đã làm cho ta phải e sợ tê tái. Trời tối dần rồi, quạ đã sải cánh bay về tổ trong rừng âm u, những vật tốt đẹp của ban ngày chìm dần trong giấc ngủ, ác quỷ đen tối của đêm trường trỗi dậy tìm mồi. Những lời nói của tôi làm bà ngạc nhiên lắm nhỉ; nhưng thôi cứ yên tâm nán chờ. Sự tình đã xấu chỉ có làm xấu nữa mới tốt lên được. Nào, ta đi thôi.
Cả hai vào.
(Trích Măcbet, William Shakespeare, in trong William Shakespeare – Tuyển tập tác phẩm, NXB Sân khấu – Trung tâm văn hóa ngôn ngữ Đông Tây, Hà Nội, 2006, Tr.450-452)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Liệt kê những lời chỉ dẫn sân khấu được sử dụng trong đoạn trích? (0,5 điểm)
Câu 2. Đoạn trích trên có sự xuất hiện của bao nhiêu nhân vật? Đó là những nhân vật nào? (0,5 điểm)
Câu 3. Dựa vào phần tóm tắt và hai câu nói của Măcbet (Bancô và Flinxơ con y còn sống sờ sờ ra đó; một việc khủng khiếp sẽ xảy ra), hãy cho biết Măcbet đang âm mưu thực hiện điều gì? Nhằm mục đích gì? (0,5 điểm)
Câu 4. Nêu tóm tắt nội dung của đoạn trích? (0,5 điểm)
Câu 5. Dựa vào phần tóm tắt và nội dung đoạn trích, anh/ chị có nhận xét gì về tính cách nhân vật người vợ của Măcbet? (0,5 điểm)
Câu 6. Phân tích ngắn gọn tâm trạng của nhân vật Măcbet trong đoạn trích? (1,0 điểm)
Câu 7. Chỉ ra hiệu ứng thanh lọc của đoạn trích? Hiệu ứng đó có tác động như thế nào đối với nhận thức của anh/ chị? (1,0 điểm)
Câu 8. Anh/ chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) nhận xét về ngôn ngữ kịch được sử dụng trong đoạn trích? (1,5 điểm)
- LÀM VĂN (4,0 điểm)
Hãy viết bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ của anh/ chị về sự tham vọng quyền lực trong cuộc sống.
ĐÁP ÁN ĐỀ 3
| Phần | Câu | Nội dung | Điểm |
| I | ĐỌC HIỂU | 6,0 | |
| 1 | Những lời chỉ dẫn sân khấu được sử dụng trong đoạn trích: nói một
mình, Măcbet ra, cả hai vào. |
0.5 | |
| 2 | Đoạn trích có sự xuất hiện của hai nhân vật. Đó là Măcbet và vợ
Măcbet. |
0.5 | |
| 3 | – Măcbet đang âm mưu thực hiện việc giết hai cha con Bancô và Flinxơ.
– Mục đích: Để giữ vững ngai vàng của mình, vì mụ phù thủy cũng tiên đoán Bancô sau này sẽ là tổ phụ của một dòng vua. |
0.5 | |
| 4 | Tóm tắt nội dung đoạn trích: Sau khi giết Đơncan và cướp ngôi vua, Măcbet sống trong tâm trạng lo âu, sợ hãi. Vợ Măcbet khuyên nhủ chồng phải quên đi những việc đã làm để đối phó với tình hình trước mắt. Nhằm củng cố ngai vàng của mình, Măcbet âm mưu giết hai cha
con Bancô và Flinxơ. |
0.5 | |
| 5 | Nhận xét về nhân vật vợ Măcbet:
– Một người đàn bà mưu mô, xảo quyệt, đầy tham vọng. – Một người đàn bà sắt đá, không hề day dứt về những tội ác mà mình đã gây ra. |
0.5 | |
| 6 | Phân tích ngắn gọn tâm trạng của nhân vật Măcbet:
– Tâm trạng kinh hoàng, luôn bị ám ảnh bởi tội ác mình đã gây ra. – Tâm trạng lo âu khắc khoải vì sợ hậu họa và sợ ngai vàng của mình bị lung lay. – Chuyển sang tâm trạng hân hoan khi nghĩ đến kế hoạch giết chết cha con nhà Bancô. |
1.0 | |
| 7 | – Hiệu ứng thanh lọc của đoạn trích: Qua tâm trạng của kinh hoàng, lo âu của Măcbet, người đọc thấy được cái giá phải trả khi gây ra tội ác: con người sẽ phải sống trong dằn vặt, đau khổ, không một giây phút nào được thanh thản, bình yên.
– Tác động đối với bản thân: Nhắc nhở bản thân luôn sống lương thiện, luôn hành xử đúng với đạo lí, để có được một đời sống nội tâm thanh thản, hạnh phúc. |
1.0 | |
| 8 | Nhận xét về ngôn ngữ kịch được sử dụng trong đoạn trích:
– Ngôn ngữ kịch trang trọng, sử dụng nhiều cách nói hoa mĩ, hình ảnh. – Ngôn ngữ kịch góp phần quan trọng trong việc khắc họa tính cách nhân vật. – Ngôn ngữ kịch thể hiện sinh động diễn biến tâm trạng của nhân vật. |
1.5 | |
| II | VIẾT | 4,0 | |
| a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận xã hội. | 0,25 | ||
| b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận | 0,5 |
| Suy nghĩ của anh/ chị về sự tham vọng quyền lực trong cuộc sống. | |||
| c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng hợp lí. Sau đây là một số gợi ý: 1. Giải thích: Tham vọng quyền lực là sự ham muốn và bị hấp dẫn thái quá bởi quyền lực, dẫn đến việc một người có thể bất chấp mọi cách thức, mọi thủ đoạn để có được nó. 2. Bàn luận: a. Tác hại: Tham vọng quyền lực sẽ dẫn đến những hậu quả khôn lường: – Tham vọng quyền lực khiến con người có thể có những hành động trái với lương tâm và đạo lí, khiến bản thân phải ân hận, day dứt, thậm chí trả giá về sau. – Tham vọng quyền lực khiến người tham vọng có thể vì lợi ích của mình mà chà đạp lên lợi ích, thậm chí tính mạng cuả người khác. – Tham vọng quyền lực khiến cho quyền lực không được phân bố vào đúng tay những người xứng đáng, dẫn đến gây cản trở cho sự vận hành và phát triển của xã hội. b. Nguyên nhân của sự tham vọng quyền lực: – Do quyền lực sẽ đem đến cho con người ta sức mạnh, tiền bạc và nhiều thứ khác. – Do mù quáng với sự cám dỗ trước mắt mà không lường đến những hậu quả lâu dài. – Do những kẽ hở, những hạn chế trong bộ máy quyền lực đã tiếp tay cho những kẻ tham vọng quyền lực đạt được mục đích. c. Biện pháp khắc phục: – Trước hết mỗi người phải tự ý thức được tham vọng quyền lực sẽ dẫn đến những hậu quả khôn lường. – Cần có cơ chế quản lí chặt chẽ để hạn chế và loại bỏ những tham vọng quyền lực của các cá nhân. 3. Rút ra bài học cho bản thân: – Nhận thức: Nhận thức được tham vọng quyền lực là một việc xấu, cần tránh xa. – Hành động: Làm việc và hưởng thụ theo đúng năng lực của mình; lên án những kẻ tham vọng quyền lực. |
2.5 | ||
| d. Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt. |
0,25 | ||
| e. Sáng tạo: Bài viết có giọng điệu riêng; cách diễn đạt sáng tạo, văn
phong trôi chảy. |
0,5 | ||
| Tổng điểm | 10.0 | ||
7 Hikêt: Nữ thần phù thủy.
