Đề đọc hiểu Đêm đợi lũ, NLXH bàn về việc khai thác rừng trái phép ở Việt Nam hiện nay

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

TT

Kĩ năng

Nội dung/đơn vị kiến thức

%

điểm

hiểu

cao

1

đại

60

điểm và tác dụng

1

2

phẩm văn học

1*

1*

1*

1*

40

100

TT

Kĩ năng

Đơn vị kiến thức / Kĩ năng

Mức độ đánh giá

Tổng

%

cao

–    Nhận biết được chi tiết tiêu biểu trong truyện ngắn hiện đại.

–   Nhận biết được người kể chuyện (ngôi thứ ba hoặc ngôi thứ nhất).

–    Nhận biết lời người kể chuyện và lời nhân vật.

Thông hiểu:

–  Phân tích, lí giải được chi tiết trong tính chỉnh thể của tác phẩm.

–   Phân tích sự nối kết giữa lời người kể chuyện và lời nhân vật.

Vận dụng cao:

–     Vận dụng kinh nghiệm đọc, trải nghiệm về cuộc sống, hiểu biết về lịch sử văn học để nhận xét, đánh giá ý nghĩa, giá trị của tác

phẩm.

– Xác định và phân tích được hiệu quả của hiện tượng mở rộng khả năng kết hợp của từ trong câu văn.

hội trong tác

– Xác định được yêu cầu về nội dung và hình thức của bài văn nghị luận.

1*

1*

1*

1 câu TL

40

–     Xác định rõ được mục đích, đối tượng nghị luận.

–  Đảm bảo cấu trúc, bố cục của một văn bản nghị luận. Thông hiểu:

–     Giải thích được những khái niệm liên quan đến vấn đề nghị luận.

–    Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các luận điểm.

–  Kết hợp được lí lẽ và dẫn chứng để tạo tính chặt chẽ, logic của mỗi luận điểm.

–   Cấu trúc chặt chẽ, có mở đầu và kết thúc gây ấn tượng; sử dụng các lí lẽ và bằng chứng thuyết phục, chính xác, tin cậy, thích hợp, đầy đủ; đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.

Vận dụng:

–    Đánh giá được ý nghĩa, ảnh hưởng của vấn đề đối với con người, xã hội.

–   Nêu được những bài học, những đề nghị, khuyến nghị rút ra từ vấn đề bàn luận.

Vận dụng cao:

–      Sử dụng kết hợp các phương thức miêu tả, biểu cảm, tự sự, thuyết minh để tăng sức thuyết phục cho bài viết.

–  Vận dụng hiệu quả những

sức hấp dẫn cho bài viết.

ĐỀ CHÍNH THỨC

Môn: Ngữ Văn – Khối: 11

Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian phát đề)

(Thí sinh không phải chép đề vào giấy làm bài)

nhập

1

Hướng dẫn chấm:

–  Trả lời như Đáp án: 0.5 điểm.

0.5

2

–  Lời nhân vật:

+ “Tại sao người ta chặt cây gỗ cả người ôm rồi trồng lại cây con bằng chiếc đũa, hả ông cụt?

+ Chuyện phá rừng nguyên sinh để trồng rừng non, bà phải hỏi mấy thằng Bảy Rưỡi.”

à Nhận xét: Lời người kể chuyện và lời các nhân vật được kết hợp linh hoạt, đan xen, tạo nên giọng điệu trần thuật đa thanh, tự nhiên, sinh động.

Hướng dẫn chấm:

–  Trả lời như Đáp án: 1.0 điểm.

–  Trả lời được 01 ý: 0.5 điểm.

1.0

Theo khung điểm chung

– Trả lời như Đáp án: 1.0 điểm.

1.0

Đạt được ½ nội dung

+ Thảm họa thiên nhiên lũ lụt, sạt lở xảy ra do con người khai thác, tàn phá rừng bừa bãi.

+ Khai thác rừng bừa bãi gây tổn hại nghiêm trọng đến đời

sống con người, trên cả phương diện vật chất lẫn tinh thần.

1.0

Đạt được ½ nội dung

–  Trả lời như Đáp án: 1.0 điểm.

–  Trả lời đúng 01 trong 02 ý: 0.5 điểm.

–   Tác dụng: Tạo ra hình ảnh độc đáo, mới lạ, thú vị gây ấn tượng và khơi gợi cảm xúc cho người đọc.

Hướng dẫn chấm:

–  Trả lời như Đáp án: 1.0 điểm.

–  Trả lời được 01 ý: 0.5 điểm.

1.0

Đạt được ½ nội dung

+ Nhân loại chỉ là một phần của thế giới tự nhiên.

+ Con người và tự nhiên nên sống chan hòa, gắn bó với nhau.

+ Con người cần bảo vệ, giữ gìn tự nhiên, đặc biệt là rừng.

+ Việc tàn phá tự nhiên (rừng) sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng (lũ quét) cho chính đời sống của con người.

Hướng dẫn chấm:

–  Trình bày thuyết phục, thành đoạn: 1.5 điểm.

–  Trình bày chung chung: 0.75 điểm – 1,25 điểm.

–  Trình bày qua loa, thiếu thuyết phục: 0.5 điểm.

1.5

Đạt được ½ nội dung

trái phép ở Việt Nam hiện nay.

4.0

4.0

Xác định được yêu cầu của kiểu bài: nghị luận một vấn đề xã hội được gợi ra từ một tác phẩm văn học

0.25

Nghị luận về việc khai thác rừng trái phép ở Việt Nam hiện nay được gợi ra từ truyện ngắn Đêm đợi lũ.

0.25

–  Xác định được các ý chính của bài viết.

–  Sắp xếp các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận:

2.0

Đạt được ½ nội dung

–  Giới thiệu tác phẩm Đêm đợi lũ và vấn đề xã hội cần bàn luận qua tác phẩm: việc khai thác rừng trái phép ở Việt Nam hiện nay

–  Nêu khái quát quan điểm của người viết về vấn đề đó.

* Triển khai vấn đề nghị luận: Thể hiện quan điểm của người viết, có thể theo một số gợi ý sau:

–   Giải thích được vấn đề cần bàn luận: Khai thác rừng trái phép là khai thác các loại rừng thuộc diện không được cơ quan nhà nước cho phép như rừng sản xuất, rừng phòng hộ, rừng đặc dụng hoặc khai thác quá khối lượng cho phép.

–  Thực trạng của nạn phá rừng ở Việt Nam: Diện tích rừng Việt Nam ngày càng bị thu hẹp. Từ một nước có độ che phủ lớn trên thế giới, đến thời điểm này, Việt Nam chỉ còn giữ được một diện tích nhỏ rừng nguyên sinh.

–  Nguyên nhân của thực trạng đó:

·        Do đói nghèo, lạc hậu, rừng bị phá để làm nương rẫy.

·        Do ý thức bảo vệ rừng chưa được nâng cao ở mỗi cá nhân cũng như các tập thể có sự gắn bó và quan hệ trực tiếp với rừng.

·        Do tình trạng tham nhũng trong lĩnh vực quản lý, bảo vệ rừng, một bộ phận không nhỏ cán bộ lại đi phá rừng, chiếm đất vì lợi ích cá nhân.

·        Do khả năng quản lí của Nhà nước còn hạn chế: luật pháp chưa thật chặt chẽ, người có chức năng bảo vệ rừng chưa được trang bị đầy đủ về cả phương tiện, quyền lợi cũng như quyền lực để thực thi tốt nhiệm vụ,…

–  Hậu quả của việc rừng bị tàn phá là tình trạng biến đổi khí hậu, hiệu ứng nhà kính, nước biển dâng cao, lũ quét, sạt lở… diễn ra ngày càng thường xuyên và nặng nề hơn, ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống, thậm chí tính mạng, tài sản của người dân, tác động tiêu cực đến các hoạt động sản xuất, kinh tế của đất nước…

–   Giải pháp: Nâng cao ý thức cá nhân, thực hiện trồng cây gây rừng, có hệ thống luật pháp xử lí nghiêm các trường hợp vi phạm, tuyên truyền bảo vệ rừng, khai thác hợp lí, có

phương án bảo tồn và phát triển diện tích phủ xanh của

– Mở rộng, trao đổi ý kiến trái chiều hoặc ý kiến khác để có cái nhìn toàn diện.

* Tổng kết vấn đề nghị luận:

–   Khẳng định vấn đề: vấn nạn khai thác rừng trái phép ở Việt Nam hiện nay cần được nhìn nhận thấu đáo, có định hướng giải quyết cụ thể, triệt để và toàn diện.

–   Đóng góp của tác phẩm Đêm đợi lũ đối với vấn đề: Tác phẩm cho thấy những hậu quả khi con người khai thác rừng trái phép, là hồi chuông cảnh tỉnh con người trước vấn nạn khai thác tự nhiên vô ý thức, không có quy hoạch và định hướng bảo tồn, phát triển môi trường sinh thái.

Hướng dẫn chấm:

–  Trình bày đầy đủ, sâu sắc: 2.0 điểm

–  Trình bày chưa đầy đủ hoặc chưa sâu sắc: 1.0 điểm – 1.75 điểm.

–  Trình bày chung chung, chưa rõ: 0.25 điểm – 1.0 điểm

–  Trình bày được ít nhất hai luận điểm để làm rõ quan điểm của cá nhân.

–  Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận..

–  Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và bằng chứng.

–  Trao đổi các ý kiến trái chiều một cách hợp lí.

* Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật

1.0

Đạt được ½ nội dung

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.

0.25

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

Hướng dẫn chấm

+ Đáp ứng được 2 yêu cầu: 0.5 điểm.

+ Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0.25 điểm.

0.25

Đạt được ½ nội dung

Mở bài

luận

Thân bài

người viết

tỏ lí lẽ

pháp