Văn lớp 11 – Đề đề xuất Thi các trường chuyên Duyên Hải tỉnh Vĩnh Phúc

TRƯỜNG THPT CHUYÊN VĨNH PHÚC

KHU VỰC DUYÊN HẢI & ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ

LẦN THỨ XI

MÔN: NGỮ VĂN – LỚP 11

Thời gian: 180 phút (Không kể thời gian giao đề)

(Đề thi gồm: 01 trang, 02 câu)

TRƯỜNG THPT CHUYÊN VĨNH PHÚC

KHU VỰC DUYÊN HẢI & ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ

LẦN THỨ XI

ĐÁP ÁN CHẤM MÔN: NGỮ VĂN – LỚP 11

– Hãng đề nghị ông cố gắng ở lại giúp hãng xây một căn nhà trước khi thôi việc…. ông ta làm việc một cách tắc trách qua quít, xây dựng căn nhà với những vật liệu tầm thường, kém chọn lọc, miễn có một bề ngoài đẹp đẽ mà thôi: cách làm việc vô trách nhiệm và lừa dối.

– Lí do Vì biết mình sẽ giải nghệ: nghĩ rằng mình sẽ không nhận được gì nếu làm cẩn thận và cũng không phải chịu trách nhiệm nếu làm dối trá và có thể che đậy việc làm của mình bằng cái danh tiếng mà mình đã gây dựng từ trước.

– Ngôi nhà đó lại được thưởng cho chính ông: nhận lại sản phẩm từ chính việc làm của mình.

→ Đem đến bài học cảnh tỉnh: mỗi người, dù trực tiếp hay gián tiếp đều nhận lại những thành quả hoặc hậu quả từ việc làm của chính mình. Thế nên chỉ cần một hành động vụ lợi, dối trá, vô trách nhiệm sẽ có nguy cơ đánh đổ cả sự nghiệp và danh tiếng mà cả đời ta dày công xây dựng.

– Suy nghĩ, nhân cách của mỗi người sẽ thể hiện qua lời nói và việc làm của người đó. Vì vậy, mỗi hành động, việc làm cụ thể sẽ là một đường kênh để đánh giá, nhận xét về con người. Những hành động trách nhiệm, tâm huyết, trung thực sẽ được đề cao, sự cẩu thả vô trách nhiệm thì trước sau sẽ bị lên án.

– Những hậu quả mà ta nhận về từ hành động vụ lợi, dối trá, vô trách nhiệm của mình có thể trực tiếp, tức thời, có thể lâu dài, dai dẳng nhưng đều rất nặng nề:

+ Sự khinh rẻ, quay lưng của mọi người.

+ Đánh đổ cả sự nghiệp và danh tiếng.

+ Đối diện với tòa án lương tâm.

…

– Việc sống có lương tâm, trách nhiệm không phải là dễ dàng, vì vậy cần luôn có ý chí, nghị lực để thoát khỏi những cảm dỗ và vượt lên phần khuất tối trong con người của chính mình để sống sao cho thiện lương, trung thực….

– chữa vết thương cho người khác: mong muốn chia sẻ những bất hạnh, khổ đau; lên tiếng đấu tranh bênh vực cho quyền sống và những khát vọng chân chính, cao đẹp của con người.

– người viết cũng đơn giản vậy, chữa lành, an ủi những vết thương của người đời để làm dịu vết thương của chính mình: người nghệ sĩ cầm bút như một sự giải tỏa những trăn trở, những xúc cảm đang bùng cháy trong lòng và cũng là để chia sẻ đồng cảm với nỗi thống khổ của con người. Đó cũng là cách người nghệ sỹ tìm được cảm giác hạnh phúc và tìm được ý nghĩa cho trang viết của mình.

→ Ý kiến đề cập đến tư chất và xứ mệnh cao cả của người nghệ sĩ: có trái tim nhạy cảm, giàu lòng nhân ái, và luôn khát khao hướng tới những  giá trị chân, thiện mỹ.

– Một trong những tư chất cần có của người nghệ sĩ là phải có một trái tim nhạy cảm, dễ rung ngân trước mọi “vang động của đời”. Vì vậy, người nghệ sĩ dễ “thương vay, khóc mướn”, đau những nỗi đau của mọi kiếp đời, kiếp người.

– Nghệ thuật đòi hỏi sự trải nghiệm, vì vậy bản thân số phận của những người nghệ sĩ cũng thường đa đoan, bất hạnh. Chính những nếm trải đó đã tạo nên ở người nghệ sĩ khả năng đồng cảm sâu sắc với những cảnh đời, cảnh người.

* Vì sao người nghệ sĩ vẫn còn mang vết thương đã toan đi chữa vết thương cho người khác?

– Một trong những xứ mệnh cao cả của người nghệ sĩ là “nâng giấc cho những con người cùng đường tuyệt lộ”. Trái tim nhạy cảm, tấm lòng nhân đạo sâu sắc không cho phép họ ngoảnh mặt làm ngơ trước nỗi đau của nhân loại. Vì vậy nghệ sĩ cầm bút là để lên tiếng đấu tranh với cái xấu, cái bạo tàn, bảo vệ quyền sống và khát vọng chính đáng của con người.

– Người đọc đến với mỗi tác phẩm văn chương như đâu đó bắt gặp những cảnh ngộ, những nỗi lòng của chính mình. Vì thế mà họ tìm thấy cảm giác được an ủi, được sẻ chia, được “xoa dịu vết thương”, để có thêm động lực, niềm tin hướng tới những điều tốt đẹp.

+ Nhà văn gửi vào tác phẩm những “vết thương” nào của chính mình?

+ Nhà văn hướng tới chữa lành những “vết thương” gì cho con người?

(VD những tác phẩm tiêu biểu: Độc Tiểu Thanh Kí của Nguyễn Du, Đời Thừa của Nam Cao, Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử… ).

– Bài học với người tiếp nhận: phải đồng cảm, tri âm với tác giả thông qua tác phẩm. Có như vậy tâm hồn người đọc mới được “xoa dịu vết thương”, được bồi đắp, trở nên giàu có và tràn đầy niềm tin yêu với cuộc sống.