ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích:
“…Mẹ ta không có yếm đào
nón mê thay nón quai thao đội đầu
rối ren tay bí tay bầu
váy nhuộm bùn, áo nhuộm nâu bốn mùa
Cái cò…sung chát đào chua…
câu ca mẹ hát gió đưa về trời
ta đi trọn kiếp con người
cũng không đi hết mấy lời mẹ ru…”
(Trích “Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa”, tập thơ “Mẹ và em”, Nguyễn Duy,
NXB Thanh Hóa, 1987)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1(0,5 điểm): Xác định thể thơ của đoạn trích trên.
Câu 2(0,5 điểm): Hình ảnh người mẹ được khắc họa qua những chi tiết, hình ảnh nào?
Câu 3(0,75 điểm):Đoạn trích thể hiện tâm tư, tình cảm gì của tác giả đối với người mẹ?
Câu 4(0,75 điểm): Qua hai dòng thơ:
…“ta đi trọn kiếp con người
cũng không đi hết mấy lời mẹ ru…”
tác giả muốn gửi đến thông điệp gì?
LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh /chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về lòng hiếu thảo.
Câu 2 (5,0 điểm)
“Sáng hôm sau, mặt trời lên bằng con sào, Tràng mới trở dậy. Trong người êm ái lửng lơ như người vừa ở trong giấc mơ đi ra. Việc hắn có vợ đến hôm nay hắn vẫn còn ngỡ ngàng như không phải.
Hắn chắp hai tay sau lưng lững thững bước ra sân. Ánh nắng buổi sáng mùa hè sáng lóa xói vào hai con mắt còn cay sè của hắn. Hắn chớp chớp liên hồi mấy cái, và bỗng vừa chợt nhận ra, xung quanh mình có cái gì vừa thay đổi mới mẻ, khác lạ. Nhà cửa, sân vườn hôm nay đều được quét tước, thu dọn sạch sẽ gọn gàng. Mấy chiếc quần áo rách như tổ đỉa vẫn vắt khươm mươi niên ở một góc nhà đã thấy đem ra sân hong. Hai cái ang nước vẫn để khô cong ở dưới gốc ổi đã kín nước đầy ăm ắp. Đống rác mùn tung bành ngay lối đi đã hót sạch.
Ngoài vườn người mẹ đang lúi húi giẫy những búi cỏ mọc nham nhở. Vợ hắn quét lại cái sân, tiếng chổi từng nhát kêu sàn sạt trên mặt đất. Cảnh tượng thật đơn giản, bình thường nhưng đối với hắn lại rất thấm thía cảm động. Bỗng nhiên hắn thấy hắn thương yêu gắn bó với cái nhà của hắn lạ lùng. Hắn đã có một gia đình. Hắn sẽ cùng vợ sinh con đẻ cái ở đấy. Cái nhà như cái tổ ấm che mưa che nắng. Một nguồn vui sướng, phấn chấn đột ngột tràn ngập trong lòng. Bây giờ hắn mới thấy hắn nên người, hắn thấy hắn có bổn phận phải lo lắng cho vợ con sau này. Hắn xăm xăm chạy ra giữa sân, hắn cũng muốn làm một việc gì để dự phần tu sửa lại căn nhà”.
(Trích Vợ nhặt – Kim Lân, Ngữ văn 12, tập hai. NXB Giáo dục Việt Nam, 2008, tr.30)
Cảm nhận của anh/chị về sự thay đổi của nhân vật Tràng trong đoạn trích trên. Từ đó nhận xét về tư tưởng nhân đạo mà nhà văn Kim Lân đã gửi gắm trong truyện ngắn Vợ nhặt.
……………….Hết……………..
HƯỚNG DẪN CHẤM
| Phần | Câu | Nội dung | Điểm |
| I | ĐỌC HIỂU | 3,0 | |
| 1 | Đoạn trích được viết theo thể thơ: Lục bát | 0,5 | |
| 2 | Hình ảnh người mẹ được khắc họa qua những chi tiết, hình ảnh: “không có yếm đào”, “nón mê thay nón quai thao đội đầu”, “rối ren tay bí tay bầu”, “váy nhuộm bùn áo nhuộm nâu bốn mùa”. | 0,5 | |
| 3 | Đoạn trích thể hiện tâm tư, tình cảm của tác giả đối với người mẹ: Nỗi nhớ, lòng biết ơn sâu sắc và tình yêu thương vô bờ dành cho người mẹ. | 0,75 | |
| 4 | Qua hai dòng thơ, tác giả muốn gửi đến thông điệp:
Lời ru chứa đựng tình mẹ bao la, người con phải dành cả cuộc đời để thấu hiểu và cảm nhận. |
0,75 | |
| II | LÀM VĂN | 7,0 | |
| 1 | Viết đoạn văn về lòng hiếu thảo | 2,0 | |
| a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn
Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành. |
0,25 | ||
| b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Lòng hiếu thảo | 0,25 | ||
| c. Triển khai vấn đề nghị luận
Học sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách,có thể theo hướng sau: – Giải thích lòng hiếu thảo – Biểu hiện của lòng hiếu thảo – Vì sao cần phải có lòng hiếu thảo – Phê phán những người không hiếu thảo – Bài học nhận thức, hành động |
1,0 | ||
| d. Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. |
0,25 | ||
| e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. |
0,25 | ||
| 2 | Cảm nhận của về sự thay đổi của nhận vật Tràng trong đoạn trích trên. Từ đó nhận xét về tư tưởng nhân đạo mà nhà văn Kim Lân đã gửi gắm trong truyện ngắn “Vợ nhặt”. | 5,0 | |
| a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận
Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề. |
0,5 | ||
| b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Sự thay đổi của nhận vật Tràng trong đoạn trích và tư tưởng nhân đạo mà nhà văn Kim Lân đã gửi gắm trong truyện ngắn “Vợ nhặt” |
0,5 | ||
| c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau: * Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, đoạn trích và nhân vật Tràng * Triển khai vấn đề: – Cảm nhận về sự thay đổi của nhân vật Tràng trong đoạn trích: + Sung sướng vì cảm giác hạnh phúc; + Nhận ra xung quanh mình có sự thay đổi mới mẻ, khác lạ; + Trong lòng dậy lên tình cảm yêu thương, gắn bó với căn nhà và khao khát gia đình hạnh phúc; + Thấy rõ bổn phận, trách nhiệm của người chồng, người cha, người làm chủ gia đình… – Nghệ thuật xây dựng nhân vật, miêu tả tâm lí nhân vật; ngôn ngữ kể, tả mộc mạc, giản dị và cách kể chuyện tự nhiên, hấp dẫn. – Nhận xét về tư tưởng nhân đạo của tác phẩm: Khám phá sức sống, khát vọng hạnh phúc, nâng niu trân trọng, ca ngợi vẻ đẹp của tâm hồn con người. * Đánh giá chung – Đoạn trích đã diễn tả thành công sự đổi thay trong tâm trạng của nhân vật Tràng. – Khẳng định tư tưởng nhân đạo của tác phẩm. |
3,0 | ||
| d. Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. |
0,5 | ||
| e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. |
0,5 | ||
| Tổng điểm | 10,0 | ||
……………………..Hết……………………….
