Nghị luận câu nói Chúng ta hãy cố gắng để chỉ chết một lần thôi

BỘ KẾT NỐI

Đề bài

ĐỌC – HIỂU (6,0 điểm)

Đọc văn bản sau và thực hiện yêu cầu:

Trong cuộc sống chúng ta ai cũng có một ước mơ cho một ngày mai thật đẹp, dù bình dị hay phi thường – đó có thể là ước mơ của một cậu bé mồ côi mong có ngày được chăm sóc trong vòng tay người mẹ, đó là ước mơ rất đỗi giản dị của một chú bé tật nguyền được bước đi bình thường như bao người khác, ước mơ nhìn thấy ánh sáng của một người không còn nhìn thấy được, ước mơ tìm được việc làm mà mình yêu thích của một chàng trai thất nghiệp, ước mơ tìm được một tình yêu đẹp, được sống yên vui hạnh phúc, hoặc có thể là những ước mơ chinh phục, vượt qua những thử thách, vươn lên khẳng định mình và trở thành những gì mà mình từng ao ước. Những ước mơ đáng quý, đáng trân trọng đó luôn là niềm hy vọng, là nguồn động lực và niềm tin lớn nhất cho mỗi người để sống, để cảm nhận và hướng đến ngày mai.

Nhưng cuộc sống luôn tiềm ẩn những trở ngại, khó khăn, và thử thách bất ngờ – con đường đi đến những ước mơ ấy không hề bằng phẳng. Bao khó khăn, trở ngại và cả bất hạnh có thể xảy ra vào những lúc không mong chờ nhất như để thử thách lòng dũng cảm của con người. Đó có thể là những trở ngại nhỏ ta vấp phải vào một thời điểm nào đó trước khi tự đứng thẳng trên đôi chân của mình. Có thể nó như những đám mây đen kịt báo hiệu cơn dông, khiến ngay cả những tâm hồn dũng cảm nhất cũng phải tìm kiếm chở che. Cũng có thể do khách quan hay là những ngục tù mà chính ta tự đưa mình vào… khiến ta tổn thương, mất niềm tin, và có lúc tưởng như không còn điểm tựa hay nghị lực để vượt qua. Trước những khó khăn thử thách ấy, mỗi người sẽ tự chọn cho mình cách đón nhận, đối đầu để có một hướng đi riêng. Có người phó thác cho số phận, có người trốn chạy đi tìm nơi trú ẩn, có người tự thay đổi để thích nghi với hoàn cảnh mới, cũng có người chìm vào biển tự thương thân, trách phận để rồi ngã gục trong cơn giông tố cuộc đời…

Thế nhưng, bất kể là ai, tự đáy lòng của mỗi con người đều tồn tại một khát vọng mãnh liệt – đó là khát vọng sống – và được luôn là chính mình. Chính khát vọng ấy đã khiến bao trái tim trăn trở, thao thức tìm cho mình một cách nghĩ, một sức mạnh tinh thần, một hướng đi để theo đuổi những hoài bão, ước mơ của mình.

Cuộc sống chúng ta ra sao, luôn ngập tràn sợ hãi và oán hờn hay chấp nhận và vui sống để vươn lên sẽ tùy thuộc vào cách ta đối mặt như thế nào với những khó khăn thử thách ta gặp phải trên con đường đi tới…

(Nguồn: “Hạt giống tâm hồn – Từ những điều bình dị” –

 First News và NXB Tổng hợp TPHCM phối hợp ấn hành)

Trả lời các câu hỏi: (Luận đề, luận điểm, lí lẽ, bằng chứng, yếu tố bổ trợ)

Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản?

Câu 2: Nêu luận đề của văn bản.

Câu 3: Xác định hệ thống luận điểm được triển khai trong văn bản

Câu 4: Trong phép so sánh: “nó như những đám mây đen kịt báo hiệu cơn dông, khiến ngay cả những tâm hồn dũng cảm nhất cũng phải tìm kiếm chở che”, “nó” chỉ điều gì?

Câu 5: Việc đưa ra các dẫn chứng về một cậu bé mồ côi, chú bé tật nguyền, chàng trai thất nghiệp có tác dụng gì?

Câu 6: Tìm các yếu tố bổ trợ được sử dụng trong văn bản trên.

Câu 7:  Anh/Chị hãy nhận xét về cách kết thúc văn bản.

Câu 8: Có người cho rằng: Ước mơ làm nảy mầm sáng tạo. Anh (Chị) có đồng tình với ý kiến trên không? Vì sao?

LÀM VĂN (4,0 điểm)

Cantauzene từng nói: “Chúng ta hãy cố gắng để chỉ chết một lần thôi”. Hãy viết bài văn nghị luận bày tỏ suy nghĩ của mình về ý kiến trên.

ĐÁP ÁN HƯỚNG DẪN

BÀI VIẾT THAM KHẢO

Có người nói: “Kẻ hèn nhát chết nhiều lần trước cái chết; Người gan dạ chỉ nếm trải cái chết một lần”. Quả thực, cái chết không đáng sợ. Điều đáng sợ nhất là để tâm hồn chết ngay khi còn sống. Bàn về điều đó, Cantauzene khuyên rằng: “Chúng ta hãy cố gắng để chỉ chết một lần thôi”.

Theo nghĩa thông thường, chết là trạng thái cơ thể con người dừng lại mọi hoạt động: hơi thở chấm dứt, não bộ không còn tư duy, tim ngừng đập,…Đã sinh ra trong cõi đời, không ai thoát khỏi cái chết, đó chính là cái “chết một lần” mà không người nào tránh được. Nhưng bên cạnh cái chết thể xác ấy, còn có những cái chết về tinh thần, về thanh danh, chết trong khi còn đang sống. Chẳng hạn: khi con người không còn lí tưởng, mục đích sống, không có ước mơ, hoài bão; chán nản, buông xuôi trước hoàn cảnh khó khăn; khi tâm hồn vô cảm, đóng băng; khi đánh mất danh dự, lương tâm với những việc làm khiến đồng loại xa lánh, chối bỏ…Tác giả của câu nói khuyên chúng ta không ngừng nỗ lực, cố gắng để không rơi vào những cái chết về tinh thần, để chỉ một lần chết theo quy luật của kiếp nhân sinh.

Sự cố gắng để “chỉ chết một lần thôi” là điều cần thiết đối với tất cả mọi người. Mỗi cá nhân chỉ một lần được sống, vì vậy phải phấn đấu, rèn luyện, tu dưỡng để tạo nên cuộc đời có ý nghĩa, một sự sống đích thực, khi nhắm mắt xuôi tay được thanh thản. Đừng sống cuộc đời chỉ để thở mà còn để khám phá, để ước mơ những điều thú vị và đầy ắp tình yêu với cuộc sống. Bạn đã nghe câu “Có những người chết ở tuổi 25 và chỉ đến 75 tuổi mới được chôn” chưa? Nếu bạn không thực sự cố gắng học hỏi, khám phá và thực hiện hoài bão của mình thì bạn đã chết ngay từ tuổi 25 rồi. Chúng ta sống để cống hiến, để làm những điều tốt đẹp chứ không phải sống một cuộc đời tẻ nhạt, nhàm chán, “chết trong khi còn đang sống”. Con người luôn có khát khao muốn nắm bắt cái đẹp. Thế nhưng, những điều đẹp đẽ thường rất mong manh vì thế mỗi con người cần sống thật sâu để “hút hương đời mát lành”. Câu nói đã giúp ta hiểu hơn về mục đích của mỗi người khi đến với cuộc sống này.

Chết trong khi còn đang sống là điều đáng sợ và đáng tiếc, cuộc đời con người uổng phí, vô nghĩa. Đó là những con người chỉ tồn tại, sống cuộc đời nhạt nhẽo, vô vị, không lưu dấu ấn của mình trên cuộc đời. Họ sẽ tan biến đi như hạt cát vô danh trên biển cả bao la. Với mọi người trong xã hội, những người “chết nhiều lần” đáng bị chê cười, khinh bỉ và đi vào lãng quên.

Trong lịch sử, những con người đã “cố gắng để chỉ chết một lần thôi”. Những con người ấy đã tạo nên một cuộc sống có ý nghĩa, được xã hội tôn vinh, trân trọng, thậm chí họ đã bất tử sau cái chết “một lần”. Chị Võ Thị Sáu, Anh Nguyễn Văn Trỗi, chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, lớp lớp thế hệ già trẻ, nam nữ mọi thời đại, ở mọi nơi, mọi miền ngày đêm âm thầm cống hiến, sẵn sàng hi sinh,…Họ đã đi xa nhưng tên tuổi, cuộc đời và lí tưởng sống của họ vẫn luôn in dấu sâu đậm trong trái tim của hàng triệu triệu người bao thế hệ. Vì vậy, câu nói của Cantauzene  “Chúng ta hãy cố gắng để chỉ chết một lần thôi” là một ý kiến đúng đắn, tích cực, một lời khuyên bổ ích và là phương châm sống cần ghi nhớ đối với những ai đã may mắn có mặt trong cõi đời này.

Tuy nhiên, trong cuộc sống vẫn có những kẻ đã “chết trong khi còn đang sống”. Đó là những con người sống buông thả, trác táng, vô cảm, để phần con lấn át phần người. Có những người sống nhưng làm những điều vô đạo đức, phi nhân tính….Đó là những con người chết nhiều lần trong cuộc đời.

Sự sống là đáng quý, nhưng sống cuộc đời đầy ý nghĩa còn đáng quý trọng hơn. Mỗi người cần biết trân trọng sự sống hiện tại của mình, cố gắng tạo dựng một cuộc đời có ích, có ý nghĩa. Muốn “chỉ chết một lần thôi” thì phải tích cực sống đẹp, không ngừng tu dưỡng, rèn luyện, lánh xa những điều xấu xa, bạc ác, mở rộng cửa trái tim để trao gửi yêu thương, có ý chí vững vàng trước những chông gai, thử thách của dòng đời,… Cuộc sống đâu chỉ là hít thở. Tuổi trẻ của chúng ta quá ngắn ngủi để sống vật vờ, làng nhàng không bản sắc. Cho nên, trong sự hữu hạn của thời gian, hãy cố gắng nắm bắt từng khoảnh khắc của cuộc đời và khám phá nó bằng một tình yêu đầy ắp. Giống như một nhà văn người Nhật đã từng nói: “Ngày xưa, hồi còn nhỏ, có một ông bác đã dạy tôi rằng chết là ngừng thở. Và suốt cả một thời gian dài, tôi đã tin như vậy. Nhưng điều đó không đúng. Bởi vì sống không chỉ để thở. Điều đó chắc chắn sai rồi”.

Tóm lại, câu nói “Chúng ta hãy cố gắng để chỉ chết một lần thôi” nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc sống một cuộc đời có ý nghĩa và đáng nhớ. Chúng ta cần phấn đấu, rèn luyện và tu dưỡng bản thân để tạo nên một cuộc sống đích thực và không hối tiếc khi đến lúc kết thúc cuộc đời. Chết không có nghĩa là hết. Chết có nghĩa chuyển hóa các giá trị khi còn sống vào bên trong tâm hồn người khác. Hãy sống mạnh mẽ, sôi nổi và đầy lòng trắc ẩn. Chúng ta hãy cố gắng để chỉ chết một lần thôi. Đừng chết quá nhiều lần trong cuộc đời ngắn ngủi của mình chỉ vì hèn nhát.