Đề minh hoạ môn văn theo cấu trúc thi tốt nghiệp 2025, Vọng phu 1, Chế Lan Viên

PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Đọc văn bn sau:

CHAT GPT

Thời gian qua, sự xuất hiện của công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) có tên ChatGPT (tên gọi đầy đủ là Chat Generative Pre-training Transformer) – một chatbot do công ty khởi nghiệp OpenAI phát triển đã làm giới công nghệ quan tâm dùng thử. Điểm đặc biệt của công cụ này là có kho kiến thức mà ChatGPT đã học được trong một thời gian dài để hoàn thiện.

Công c thông minh nhất thế giới

Được biết, ứng dụng Chat GPT (chatbot) được mệnh danh là trí tuệ nhân tạo (AI) thông minh nhất thế giới. Công cụ này có thể trò chuyện, trả lời lưu loát đầy đủ các câu hỏi mà bạn đưa ra, bất kể là thắc mắc về lĩnh vực gì. Khi Chat GPT ra mắt, người sử dụng muốn tra cứu đã bắt đầu trò chuyện với công cụ này thay vì tìm kiếm thông tin trên google. Với sự hiểu biết trong nhiều lĩnh vực, các câu hỏi thắc mắc của người sử dụng đã được trả lời chỉ sau vài giây.

[…]

phải một bước ngoặt về công nghệ?

Việc Chat GPT ra mắt hồi tháng 11-2022 hoàn toàn có khả năng sẽ được ghi nhớ như một bước ngoặt trong việc giới thiệu một làn sóng trí tuệ nhân tạo mới tới công chúng rộng rãi hơn. Điều chưa rõ là liệu Chat GPT có thực sự là một bước đột phá hay không khi một số nhà khoa học chỉ trích gọi đây là một động thái truyền thông xuất sắc đã giúp công ty OpenAI thu được hàng tỷ USD đầu tư từ Microsoft.

Nhà khoa học AI tại Meta Yann LeCun, nhà khoa học AI tại Meta và giáo sư tại Đại học New York cho rằng: Chat GPT không phải là một tiến bộ khoa học đặc biệt thú vị và gọi ứng dụng này là “bản thử nghiệm hào nhoáng” do các kỹ sư xây dựng. Trong khi đó, chuyên gia Haomiao Huang của Kleiner Perkins, công ty đầu tư mạo hiểm ở Thung lũng Silicon, cảnh báo trên trang tin công nghệ Ars Technica: Khi làm việc với các mô hình AI này, bạn phải nhớ rằng chúng là máy đánh bạc chứ không phải máy tính. Còn Jason Davis, giáo sư nghiên cứu tại Đại học Syracuse, khẳng định cuộc cách mạng thực sự chính là tạo ra cuộc trò chuyện như giữa người với người. Davis nói: Mô hình đó rất quen thuộc, nó giống như một cuộc trò chuyện và giống như việc đưa ra một yêu cầu tìm kiếm trên google.

[…]

Cách tạo tài khoản Chat GPT

Các bước chuẩn bị để tạo tài khoản Chat GPT:

Một địa chỉ email (nên sử dụng Gmail vì mức độ phổ biến cũng như dễ tạo mới, thao tác).

Chương trình mở rộng trên trình duyệt web để đổi VPN (mạng riêng ảo), ví dụ TunnelBear trên Google Chrome.

Số điện thoại tại nước ngoài để nhận tin nhắn chứa mã kích hoạt

Nếu tạo tài khoản Chat GPT ở Việt Nam sẽ gặp nhiều khó khăn vì bắt buộc phải có số điện thoại tại nước ngoài để nhận tin nhắn chứa mã kích hoạt.

(Văn Phong tổng hợp, nguồn: Báo Quân đội nhân dân) Thực hiện các yêu cầu từ 1 đến 5 (trình bày ngắn gọn):

Câu 1. Chỉ ra các yếu tố hình thức của văn bản? (0,5 điểm)

Câu 2. Ngoài phương thức biểu đạt chính là thuyết minh, văn bản trên còn sử dụng kết hợp các phương thức biểu đạt nào? (0,5 điểm)

Câu 3. Văn bản trên được chia làm mấy phần? Nêu nội dung chính của từng phần? (1,0 điểm) Câu 4. Văn bản trên được viết ra nhằm mục đích gì? (1,0 điểm)

Câu 5. Theo anh/ chị, trí tuệ nhân tạo có thể thay thế được trí tuệ của con người không? Lí giải vì sao? (1,0 điểm)

  1. PHẦN VIẾT (6,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm)

Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị về những tác hại mà trí tuệ nhân tạo có thể gây ra cho con người.

Câu 2. (4,0 đim)

Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích, đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ sau:

Đầu nước đá ôm con, cuối nước đá đợi chồng Đâu chẳng sông Thương đâu chẳng Kỳ Cùng Là tượng đá của những thời binh lửa

Nàng Vọng phu đầu sông hơn gì nàng Tô Thị cuối sông

 

Một mình với mây, một mình với gió

Mùa đông một mình mùa xuân hay hạ một mình… Người ra đi chắc gì quay lại nữa

Trên đầu non lòng đá vẫn kiên trinh

 

Chỉ có cánh chim khuya bay qua vai đá của nàng Hàng vạn vành trăng hết tròn lại khuyết

Sóng gợi nhớ sóng xui quên nối tiếp

Mỗi một phút đợi chờ sâu một bể thời gian

 

Không hoá thạch kẻ ra đi, hoá thạch kẻ đợi chờ

i mòn những non cao, không xói mòn lòng chung thuỷ Đá đứng đấy giữa mưa nguồn và chớp bể

Đợi một bóng hình trở lại giữa đơn côi.

(Vọng phu 1, Chế Lan Viên13, in trong Chế Lan Viên toàn tập, Vũ Thị Thường sưu tầm, biên soạn, NXB Văn học, Hà Nội, 2002)

13 Chế Lan Viên (1920-1989), tên khai sinh là Phan Ngọc Hoan, là một trong những nhà thơ tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại. Ông sáng tác thành công ở cả hai giai đoạn trước và sau Cách mạng tháng Tám. Thơ Chế Lan Viên đậm chất suy tưởng – triết lí.

 

Phần Câu Nội dung Điểm
I   ĐỌC HIỂU 4,0
  1 Các yếu tố hình thức của văn bản: Nhan đề, sapo, các dòng chữ in đậm. 0,5
2 Ngoài phương thức biểu đạt chính là thuyết minh, văn bản trên còn sử

dụng kết hợp các phương thức biểu đạt như: nghị luận, miêu tả.

0,5
3 Văn bản trên được chia làm 3 phần:

–  Phần 1: Khẳng định Chát GPT là công cụ thông minh nhất thế giới

–   Phần 2: Đưa ra các ý kiến xung quanh việc khẳng định Chát GPT là một bước ngoặt về công nghệ.

–  Phần 3: Hướng dẫn cách tạo tài khoản Chát GPT.

1,0
4 Văn bản trên được viết ra nhằm mục đích:

– Cung cấp cho người đọc những hiểu biết cơ bản về Chat GPT.

1,0

 

 

    – Nêu lên những nhận xét, đánh giá của các chuyên gia về Chat GPT.  
5 Học sinh được tự do bày tỏ quan điểm, miễn là có lí giải thuyết phục. Tham khảo:

–  Trí tuệ nhân tạo có thể thay thế trí tuệ con người trong một số lĩnh vực, nhưng không thể thay thế hoàn toàn.

–  Lí giải:

+ Trong các lĩnh vực công nghiệp, công nghệ, y học…, trí tuệ nhân tạo có thể thay thế con người.

+ Tuy nhiên, trong các lĩnh vực phức tạp, nó không thể thay thế được trí tuệ con người. Bởi trí tuệ nhân tạo suy cho cho cùng cũng là sản phẩm của trí tuệ con người, và phải có con người lập trình và điều khiển thì nó

mới hoạt động được.

1,0
II   VIẾT 6,0
  1 Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị về những tác hại mà trí tuệ nhân tạo có thể gây ra cho con

người.

2,0
a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn

Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch,

quy nạp, tổng-phân-hợp, móc xích hoặc song hành.

0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:

Suy nghĩ về những tác hại mà trí tuệ nhân tạo có thể gây ra cho con người.

0,25
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận

Sau đây là một số gợi ý:

–  Chi phí sử dụng cao;

–  Làm gia tăng tỉ lệ thất nghiệp (do sản xuất được tự động hóa)

–  Khiến con người trở nên lười biếng bởi ngày càng ỷ lại vào máy móc;…

0,5
d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:

–  Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận.

–  Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.

–   Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

0,5
đ. Diễn đạt:

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

0,25
e. Sáng tạo:

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,25
2 Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích, đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ “Vọng phu” (1). 4,0
a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài:

Phân tích, đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ “Vọng phu” (1).

0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:

Phân tích, đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ “Vọng phu” (1).

0,5
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết

– Xác định được các ý chính của bài viết

1,0

 

 

    – Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận:

1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm và vấn đề nghị luận:

–  Tác giả, tác phẩm: Chế Lan Viên là một trong những nhà thơ tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại. Ông sáng tác thành công ở cả hai giai đoạn trước và sau Cách mạng tháng Tám. Thơ Chế Lan Viên đậm chất suy tưởng – triết lí. Bài thơ “Vọng phu” (1) được công bố sau khi ông qua đời, in trong Chế Lan Viên toàn tập.

–   Giới thiệu vấn đề nghị luận: Phân tích, đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ.

2.  Triển khai vấn đề nghị luận:

2.1.  Phân tích, đánh giá chủ đề:

a.  Chủ đề: Mượn hình tượng nàng Tô Thị hóa đá chờ chồng, bài thơ thể hiện niềm cảm thương đối với những người phụ nữ có chồng đi chinh chiến không trở lại; đồng thời ca ngợi lòng thủy chung không gì lay chuyển được của họ.

b.  Phân tích, đánh giá:

–  Lòng thương cảm đối với những người phụ nữ có chồng đi chinh chiến không trở lại:

+ Tác giả nhận ra rằng, đối với một đất nước phải chịu họa chiến tranh triền miên, thì đâu đâu cũng có những người phụ nữ hóa đá chờ chồng, dù đầu nước hay cuối nước. Họ là nạn nhân của một thời binh lửa.

+ Tác giả đã khắc họa một cách rõ nét nỗi cô độc cùng cực của họ: Họ một mình với mây, một mình với gió, họ cô độc suốt bốn mùa, suốt hàng vạn lần trăng tròn rồi lại khuyết. Bầu bạn với họ chỉ có thiên nhiên rộng lớn bao la, chỉ có những cánh chim, những vầng trăng, những cơn sóng biển. Họ hiện lên bơ vơ trơ trọi giữa trời đất, mòn mỏi đợi trông một người ra đi không bao giờ trở về.

–  Ca ngợi lòng thủy chung son sắt:

+ Nàng Tô Thị hóa đá, nghĩa là cái hữu hạn đã biến thành bất tử: con người hóa đá để tồn tại vĩnh viễn với thời gian, và cùng với đó, nỗi đợi chờ, mong ngóng cũng trở thành vĩnh viễn. Họ hóa đá, nghĩa là tình yêu, nỗi đợi chờ, lòng chung thủy đối với người chồng phương xa sẽ mãi mãi không bao giờ thay đổi.

+ Tác giả đã hai lần nhắc đến lòng chung thủy sắt son: Trên đầu non lòng đá vẫn kiên trinh; Xói mòn những non cao, không xói mòn lòng chung thuỷ để khẳng định, ngợi ca phẩm chất tốt đẹp của nàng Tô Thị, đồng thời cũng là khẳng định, ngợi ca phẩm chất tốt đẹp của những người phụ nữ Việt Nam trong thời chiến, luôn một lòng một dạ với chồng.

2.2. Phân tích, đánh giá những đặc sắc về nghệ thuật:

– Nghệ thuật sử dụng hình ảnh: Hình ảnh nàng Tô Thị hóa đá chờ chồng là một hình ảnh quen thuộc, đã xuất hiện nhiều trong thơ ca, nhưng đến Chế Lan Viên, ông vẫn làm cho nó mang những nét đặc sắc: bằng tài năng của mình, ông đã khiến cho hình ảnh nàng Tô Thị trở nên sống động. Đó không còn là những tảng đá vô tri nữa, mà là một con người, một người phụ nữ trơ trọi, cô độc trong cả không gian lẫn thời gian, mòn mỏi trong một nỗi chờ mong vô vọng. Hình ảnh nàng Tô Thị trong bài thơ cũng thoát ra khỏi tính huyền thoại xa xưa của nó, trở nên hiện thực

và hiện đại: nó gợi nhắc ta nhớ đến những người phụ nữ có chồng đang vào Nam thực hiện công cuộc giải phóng nước nhà. Họ cũng chung thủy,

 

 

 

    kiên trinh đợi chờ, dù rất có thể chồng họ sẽ không bao giờ còn trở lại. Như vậy, nàng Tô Thị của cổ tích vẫn còn đó giữa cuộc sống hôm nay.

–  Thể thơ: Thể thơ tự do với dung lượng câu thơ co giãn linh động cũng góp phần vào việc thể hiện thành công nội dung, tư tưởng của bài thơ. Có những câu thơ được kéo dài ra, đậm tính văn xuôi, khi thì như một lời giãi bày (Nàng Vọng phu đầu sông hơn gì nàng Tô Thị cuối sông), khi thì để cho thấy nhịp trôi chậm chạp của thời gian (Mùa đông một mình mùa xuân hay hạ một mình…) hay để khẳng định tấm lòng kiên trinh không gì lay chuyển (Xói mòn những non cao, không xói mòn lòng chung thuỷ). Những câu thơ dài giúp làm chậm mạch thơ, khiến cho người đọc lắng đọng cảm xúc và chìm vào suy tư, chiêm nghiệm.

–  Sử dụng thành công các biện pháp nghệ thuật:

+ Sử dụng nghệ thuật đối sánh: Hàng loạt câu thơ có sự đối sánh giữa các vế câu: Đầu nước đá ôm con, cuối nước đá đợi chồng; Nàng Vọng phu đầu sông hơn gì nàng Tô Thị cuối sông; Không hoá thạch kẻ ra đi, hoá thạch kẻ đợi chờ; Xói mòn những non cao, không xói mòn lòng chung thuỷ nhằm làm cho ý tứ của tác giả trở nên nổi bật, gây ấn tượng mạnh đối với người đọc.

+ Biện pháp điệp cộng với phép liệt kê cũng góp phần làm nên thành công của bài thơ: nó vừa cho thấy được nỗi cô độc, trơ trọi của người phụ nữ chờ chồng, vừa cho thấy được tấm lòng chung thủy kiên trinh của họ trong tình yêu.

3. Đánh giá khái quát bài thơ:

Đánh giá lại một cách khái quát những đặc sắc về chủ đề và nghệ thuật của bài thơ.

 
d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:

–  Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận

–  Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.

–   Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

1,5
đ. Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn

bản.

0,25
e. Sáng tạo:

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,5

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *