Đọc đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu:
“Hiền tài là nguyên khí của quốc gia”, nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh, rồi lên cao, nguyên khí suy thì thế nước yếu, rồi xuống thấp. Vì vậy các đấng thánh đế minh vương chẳng ai không lấy việc bồi dưỡng nhân tài, kén chọn kẻ sĩ, vun trồng nguyên khí làm việc đầu tiên. Kẻ sĩ quan hệ với quốc gia trọng đại như thế, cho nên quý chuộng kẻ sĩ không biết thế nào là cùng. Đã yêu mến cho khoa danh, lại đề cao bằng tước trật. Ban ân rất lớn mà vẫn cho là chưa đủ. Lại nêu tên ở tháp Nhạn, ban cho danh hiệu Long hổ, bày tiệc Văn hỉ. Triều đình mừng được người tài, không có việc gì không làm đến mức cao nhất.
Nay thánh minh lại cho rằng, chuyện hay việc tốt tuy có một thời lừng lẫy, nhưng lời khen tiếng thơm chưa đủ lưu vẻ sáng lâu dài, cho nên lại dựng đá để đặt ở cửa Huyền Quan, khiến cho kẻ sĩ trông vào mà phấn chấn hâm mộ, rèn luyện danh tiết, gắng sức giúp vua. Há chỉ là chuộng văn suông, ham tiếng hão mà thôi đâu.
Ôi, kẻ sĩ chốn trường ốc lều tranh, phận thật nhỏ mọn mà được triều đình đề cao rất mực như thế, thì họ phải làm thế nào để tự trọng tấm thân mà ra sức báo đáp ?
(Trích Hiền tài là nguyên khí của quốc gia – Thân Nhân Trung, Ngữ văn 10, tập 2, NXB Giáo dục, 2010, tr.31,32)
Câu 1. phong cách ngôn ngữ của đoạn thơ trên là gì ?
Câu 2. Nêu ngắn gọn nội dung của đoạn văn.
Câu 3. Hãy ghi lại câu văn chỉ ra nguyên nhân nhà nước phong kiến triều Lê tiến hành cho khắc bia ghi tên tiến sĩ.
Câu 4. Theo anh/chị câu hỏi ở đoạn cuối cùng có ý nghĩa gì ?
Đáp án :
1 Phong cách ngôn ngữ nghị luận/ nghị luận
2 Nội dung: vai trò của hiền tài đối với đất nước: người tài nhiều thì đất nước sẽ có tiềm năng phát triển và ngược lại. Người viết cũng khẳng định chính sách đãi ngộ người tài của nhà vua, sự đề cao người tài và lí do ghi tên tiến sĩ trên bia đá là để khích lệ người tài mang tài năng của bản thân ra giúp nước.
3 Câu văn chỉ ra nguyên nhân nhà nước phong kiến triều Lê tiến hành cho khắc bia ghi tên tiến sĩ: Nay thánh minh lại cho rằng, chuyện hay việc tốt tuy có một thời lừng lẫy, nhưng lời khen tiếng thơm chưa đủ lưu vẻ sáng lâu dài, cho nên lại dựng đá để đặt ở cửa Huyền Quan, khiến cho kẻ sĩ trông vào mà phấn chấn hâm mộ, rèn luyện danh tiết, gắng sức giúp vua.
4 – Câu hỏi ở cuối đoạn: Ôi, kẻ sĩ chốn trường ốc lều tranh, phận thật nhỏ mọn mà được triều đình đề cao rất mực như thế, thì họ phải làm thế nào để tự trọng tấm thân mà ra sức báo đáp ?
– Câu văn có ý nhắc nhở và khích lệ hiền tài hãy gắng sức mà mang tài năng của mình để giúp đời, giúp nước cho xứng đáng với sự tôn vinh, trọng đãi của nhà vua.
Đề văn sưu tầm.
Xem thêm : Bộ đề đọc hiểu và Nghị luận xã hội
