Đề tham khảo theo cấu trúc mới 2025 của Bộ -đề số 33

– Đây là một chi tiết thiên tài của Nam Cao

– Gửi niềm tin vào lòng tốt bình thường, Nam cao đã tỏ rõ tầm cỡ của một nhà văn nhân đạo lớn.

– Nam Cao đã tả bằng những lời văn bề ngoài lạnh lùng mà bên trong đầy thương cảm xót xa.

– Nam Cao tin vào nước mắt của con người. Với Nam Cao, nước mắt là biểu hiện của tính người

– Hình thức: Hệ thống luận điểm nhất quán, luận cứ rõ ràng, lập luận chặt chẽ (kết hợp giữa lí lẽ và dẫn chứng tiêu biểu từ tác phẩm) được tổ chức theo một trình tự hợp lí; thuyết phục, thể hiện được quan điểm, chính kiến của người viết.

– Nội dung nghị luận: Tình người trong truyện ngắn “Chí Phèo” của Nam Cao. Từ đó cho thấy tài năng nghệ thuật và tấm lòng nhân đạo lớn lao của Nam Cao.

– Quan điểm: Đồng tình với cách nhìn, cách quan niệm của Nam Cao về con người và xã hội, cụ thể: chỉ có lòng tốt, tình yêu thương mới có thể thức tỉnh và cứu chuộc những tâm hồn lầm lạc.

– Bài học: Cần biết sống yêu thương người khác.

– Lí giải: Bởi tình yêu thương chính là liều thuốc kì diệu để chữa lành những tâm hồn đang bị tổn thương, là động lực giúp cho con người vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc đời. Nó cũng khiến cho con người xích lại gần nhau hơn, cùng nhau tạo lập các mối quan hệ tốt đẹp, xây dựng một xã hội hòa đồng, nhân ái.

Xác định đúng vấn đề nghị luận: đánh giá chủ đề của đoạn trích truyện ngắn Nhà mẹ Lê của Thạch Lam.

Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận, sau đây là một số gợi ý:

– Đoạn trích phản ánh cuộc sống cơ cực của gia đình nhà mẹ Lê nói riêng, của người nông dân trước Cách mạng tháng Tám nói chung. Đó là một người mẹ với một đàn con nheo nhóc phải chui rúc trong một căn nhà lụp xụp, kiếm ăn vô cùng chật vật. Cái đói cứ kéo dài triền miên đã khiến bác phải đánh liều đến hỏi vay gạo nhà ông Bá, để rồi dẫn đến kết cục bi thảm: bác bị người ta thả chó cắn, lên cơn sốt rồi chết.

– Từ đó thể hiện tư tưởng nhân đạo của nhà văn: sự đồng cảm xót thương đối với những kiếp người nghèo khổ; đồng thời gián tiếp lên án chế độ thực dân, phong kiến đã đẩy người dân nghèo đến bước đường cùng. Hình ảnh cậu Phúc với nét mặt gian ác và tinh nghịch là một chi tiết mang ý nghĩa tố cáo mạnh mẽ: nó cho thấy giai cấp phong kiến đã mất hết nhân tính, nhẫn tâm đứng nhìn những người nông dân sa vào bước đường cùng với thái độ hả hê, không hề gợn một chút lòng thương hại.

– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận: đánh giá chủ đề của đoạn trích truyện ngắn Nhà mẹ Lê của Thạch Lam.

– Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, dẫn chứng tiêu biểu, phù hợp (ngữ liệu văn bản), kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và dẫn chứng.

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận: có cách diễn đạt mới mẻ.

Xác định được yêu cầu của kiểu bài: nghị luận xã hội.

– Xác định được các ý chính của bài viết.

– Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận.

* Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát quan điểm của cá nhân về vấn đề.

* Triển khai vấn đề nghị luận:

– Giải thích vấn đề nghị luận:

+ Lòng tốt bình thường tức là sự quan tâm thông thường, tình yêu thương giản dị, tối thiểu mà ai cũng phải có khi đối xử với đồng loại của mình.

+ Tuy nhiên, với xu hướng con người ngày càng trở nên vô cảm hiện nay, lòng tốt bình thường lại trở nên thiếu thốn.

=> Ý kiến của Rơ-mac vừa cảnh báo một thực trạng đáng buồn (sự vô cảm của con người đối với con người), vừa nêu ra một thực tế: nhân loại không cần đến những thứ tình cảm lớn lao, vĩ đại, cao siêu,… Cái mà nhân loại cần chỉ là những lòng tốt bình thường.

– Thể hiện quan điểm của người viết, có thể theo một số gợi ý sau:

+ Chỉ với lòng tốt bình thường, con người mới quan tâm và yêu thương người khác một cách tự nhiên, giản dị mà không có một sự vụ lợi, một điều kiện nào trong đó.

+ Chỉ với lòng tốt bình thường, những người nhận được lòng tốt mới cảm nhận được sự yêu thương, quan tâm chân thành, từ đó những vết thương mới có thể được chữa lành, những tội lỗi mới có thể được gột rửa, những linh hồn lầm lạc mới có thể được cứu rỗi.

+ Trong xã hội ngày nay, con người dường như đã quên mất đi cái lòng tốt bình thường ấy. Hoặc họ yêu thương người khác, nhưng sự yêu thương ấy không còn vô tư nữa, thậm chí có khi lòng tốt ấy còn khoác lên mình những sắc màu lòe loẹt, những chiêng trống ầm ĩ để khoe khoang; hoặc họ lo chạy theo vật chất, trở nên vô cảm với nỗi đau của đồng loại.

+ Các giải pháp pháp huy lòng tốt bình thường:

++ Mỗi người phải tự ý thức được rằng: Việc quan tâm, yêu thương người khác là một hành động tự nhiên, tối thiểu mà con người cần có đối với đồng loại của mình.

++ Tập quan tâm, yêu thương những người gần gũi bên mình, từ những việc làm nhỏ nhất.

++ Luôn đặt lợi ích của người khác cao hơn lợi ích bản thân, yêu thương và giúp đỡ người khác một cách vô tư, không vụ lợi.

– Mở rộng, trao đổi với quan điểm trái chiều hoặc ý kiến khác để có cái nhìn toàn diện, phê phán những biểu hiện sai lệch: Kiểu giúp đỡ người khác một cách vụ lợi, vì mục đích cá nhân. Thái độ thờ ơ, vô cảm đối với số phận của người khác.

– Khẳng định lại quan điểm cá nhân đã trình bày và rút ra bài học chi bản thân: Ý thức được tầm quan trọng của lòng tốt bình thường đối với cuộc sống mỗi con người. Cần sống biết quan tâm, yêu thương người khác một cách vô tư. Cần lên án kiểu giúp đỡ người khác có tính chất vụ lợi; lên án lối sống vô cảm.

– Triển khai được ít nhất hai luận điểm để làm rõ quan điểm cá nhân.

– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận.

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và bằng chứng.

Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận: có cách diễn đạt mới mẻ.