I.ĐỌC HIỂU ( 4,0 điểm)
Đọc văn bản sau:
Tôi thích mình là một cái cây
(Thanh Thảo)
(…)
tôi ước mình là một cái cây
thi thoảng có chim tới hót
con chim sâu bé bỏng nhảy nhót
chẳng cần biết thế giới ra sao
một cái cây xanh đến từng chiếc lá
buổi sớm tỏa dưỡng khí
ban đêm hứng ánh trăng
một cái cây lang thang
dù đứng im một chỗ
những ngày rồi qua những người rồi xa
cái cây rung khẽ từng chiếc lá
chúng ta là ai chúng ta về
chờ mãi cơn mưa rào rất lạ
nắng gay gắt cứ như cáu gắt
cây lá nhỏ nép mình chật vật
chúng ta là ai xanh được bao lâu
lặng im lá vàng rơi chạm đất
(Trích Chờ mãi cơn mưa rào – Rất lạ, Thanh Thảo, NXB HNV, 2019, tr.293, 294)
Thực hiện các yêu cầu từ 1 đến 5
Câu 1. Nhân vật trữ tình trong đoạn thơ trên là ai? Căn cứ vào đâu mà anh chị cho là như vậy?
Câu 2. Ghi lại những từ ngữ mô tả cái cây mà tôi ao ước trở thành.
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về ao ước của tôi qua các dòng thơ dưới đây?
tôi ước mình là một cái cây
thi thoảng có chim tới hót
con chim sâu bé bỏng nhảy nhót
chẳng cần biết thế giới ra sao
Câu 4. Chỉ ra và phân tích hiệu quả của một biện pháp tu từ được sử dụng trong hai dòng thơ
nắng gay gắt cứ như cáu gắt
cây lá nhỏ nép mình chật vật
Câu 5. Anh/Chị thu nhận được thông điệp tích cực gì từ hai dòng thơ: chúng ta là ai xanh được bao lâu – lặng im lá vàng rơi chạm đất?
II.VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1.Anh chị hãy viết một đoạn văn nghị luận khoảng 200 chữ phân tích đặc điểm của thơ Nôm Đường Luật trong bài thơ sau
Qủa cau nho nhỏ miếng trầu hôi
Này của Xuân Hương mới quệt rồi
Có phải duyên nhau thì thắm lại
Đừng xanh như lá bạc như vôi
( Mời trầu -Hồ Xuân Hương-trích Thơ Hồ Xuân Hương , NXB văn học tr 78).
Câu 2. Steve Jobs từng nói: Được làm công việc mình yêu thích thì cả đời không phải làm việc.Anh /chị có cho là như vậy không? Hãy bày tỏ suy nghĩ của mình trong một bài văn nghị luận khoảng 600 chữ.
Hướng dẫn chi tiết
Phần | Câu | Nội dung | Điểm |
I | ĐỌC HIỂU | 4,0 | |
1 | Hướng dẫn chấm: Nhân vật trữ tình là Tôi. Căn cứ vào trong bài thơ đại từ nhân xưng tôi xuất hiện nhiều lần
– Trả lời như đáp án: 0,5 điểm – Trả lời không đúng như đáp án hoặc không trả lời: 0,0 điểm. |
0,5 | |
2 | Hướng dẫn chấm: Những từ ngữ mô tả cái cây mà tác giả ao ước trở thành: thi thoảng có chim tới hót, xanh đến từng chiếc lá, lang thang dù đứng im một chỗ.
– Trả lời như đáp án: 0,5 điểm – Trả lời tương đương như đáp án, diễn đạt còn sơ sài: 0,25 điểm – Trả lời không đúng như đáp án hoặc không trả lời: 0,0 điểm |
0,5 | |
3 | Hướng dẫn chấm: Học sinh có thể diễn đạt nhiều cách khác nhau, gợi ý:
Ao ước trở thành một cái cây để thỉnh thoảng có chim sâu đến hót – Trả lời tương đương như đáp án: 1,0 điểm – Trả lời được 1 ý tương đương như đáp án: 0,5 điểm – Trả lời không đúng như đáp án hoặc không trả lời: 0,0 điểm |
1,0 | |
4 | Hướng dẫn chấm: Một biện pháp tu từ được sử dụng ở hai dòng thơ
So sánh, nhân hóa Nắng như cáu gắt, lá nép mình chật vật Hiệu quả: Nhấn mạnh cái nắng khủng khiếp và sự tác động của nó lên lá cây, nắng mang tâm trạng của con người Làm cho câu thơ thêm hấp dẫn giàu tính gợi hình và biểu cảm; đồng thời ta thấy được sự tinh tế của tác giả trong việc lắng nghe vạn vật xung quanh.
– Trả lời tương đương như đáp án: 1,0 điểm – Trả lời tương đương như đáp án được 1/2 số ý: 0,5 – 0,75 điểm – Trả lời tương đương như đáp án được 1/3 số ý: 0,25 – 0,5 điểm – Trả lời không đúng như đáp án hoặc không trả lời: 0,0 điểm. |
1,0 | |
5 | Hướng dẫn chấm: Học sinh có thể rút ra thông điệp khác nhau, miễn là bám vào câu chữ và hợp lý. Có thể theo vài gợi ý sau: – Phải biết ý thức thời gian đời người hữu hạn để sống có ý nghĩa. – Phải biết trăn trở về ý nghĩa sự tồn tại của mình.
– Trả lời tương đương như đáp án: 1,0 điểm – Trả lời tương đương như đáp án 2 ý: 0,75 điểm – Trả lời tương đương như đáp án 1 ý: 0,5 điểm – Trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm. (Lưu ý: HS có thể có cách diễn đạt khác, miễn là lí giải hợp lí, thuyết phục thì vẫn cho điểm) |
1,0 | |
II | VIẾT | 6,0 | |
1 | Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) | 2,0 | |
a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn
Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành. |
0,25 | ||
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Đặc điểm của thơ Nôm Đường Luật qua bài thơ “Mời trầu”. |
0,25 | ||
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận
Xác định được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề cần nghị luận sau đây là một số gợi ý -Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt -Văn tự: chữ Nôm -Đề tài : bánh trôi , bình dị dân dã Chủ đề Từ việc miêu tả chiếc bánh trôi , tác giả đã khẳng định vẻ đẹp hình thể và phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ trong xã hội phong kiến Sử dụng ngôn ngữ quen thuộc đậm chất dân dã , thành ngữ dân gian, cách xưng hô và xưng tên thân mật suồng sã. Sắp xếp hệ thống ý hợp lý theo đặc điểm bố cục của kiểu đoạn văn nghị luận |
0,5 | ||
d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:
– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận: …… – Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. – Trình bày rõ quan điểm hệ thống các ý – Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và dẫn chứng. |
0,25 | ||
đ. Diễn đạt
Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn |
0,25 | ||
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. |
0,25 | ||
2 | Hãy viết một bài văn nghị luận(khoảng 600 chữ) bày tỏ ý kiến của anh chị với chủ đề: : Được làm công việc mình yêu thích thì cả đời không phải làm việc.Anh /chị có cho là như vậy không? | 4,0 | |
a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài
Xác định được yêu cầu của kiểu bài: nghị luận xã hội |
0,25 | ||
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: : Được làm công việc mình yêu thích thì cả đời không phải làm việc. | 0,5 | ||
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết
– Xác định được các ý chính của bài viết – Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận: * Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát quan điểm của cá nhân về vấn đề. * Triển khai vấn đề nghị luận: Giải thích vấn đề cần nghị luận:Khi chúng ta được lao động , được làm việc những công việc mà ta đam mê, thích thú thì chúng ta có cảm giác nhẹ nhàng, tuyệt vời như không phải làm việc , không có áp lực gì. Thể hiện quan điểm của người viết qua một số gợi ý sau + Tại sao làm công việc mình thích thì cả đời không phải làm việc? -Khi ta được làm việc với niềm đam mê đầy hứng thú chúng ta sẽ thấy rất nhẹ nhàng không hề có áp lực -Khi ta được làm công việc mà ta yêu thích ta sẽ có động lực có thêm nhiều sức mạnh và ta luôn cảm thấy tràn đầy năng lượng tích cực, công việc sẽ được giải quyết rất nhẹ nhàng – Chúng sẽ làm việc bằng tình yêu và sự nhiệt huyết để sáng tạo ra những sản phẩm mới, tạo lập những giá trị mới, vươn tới thành công để đóng góp và thúc đẩy xã hội phát triển, làm cho đời sống phong phú, đa dạng Dẫn chứng (Đam mê khoa học Marie Curie không chấp nhận cuộc sống an phận của một gia sư, bà đã bất chấp mọi khó khăn, theo đuổi việc nghiên cứu chất hiếm uranium và trở thành nhà bác học nổi tiếng. Đam mê công nghệ, Bill Gate từ bỏ ĐH Havard, thành lập hãng công nghệ Microsoft và làm việc với phương châm “trả ơn cho đất nước đã sinh ra và nuôi dưỡng mình”…) ….. Mở rộng nâng cao + Tìm ra đam mê thực sự của bản thân là yếu tố cần nhưng chưa đủ. Điều quan trọng hơn là phải hành động để theo đuổi đam mê, phải có bản lĩnh để đi đến tận cùng đam mê của đời mình để ngọn lửa đam mê “cháy lên và toả sáng”. + Nữ hoàng truyền thông Oprah Winfrey từng phát biểu: Đam mê là năng lượng. Hãy cảm nhận sức mạnh đến từ việc tập trung vào điều làm bạn hưng phấn. Mỗi người cần biết thắp lên ngọn lửa đam mê bên trong mình, phải biết nuôi dưỡng và làm ngọn lửa ấy toả sáng để dẫn dắt bản thân và truyền cảm hứng cho mọi người. * Khẳng định lại quan điểm cá nhân đã trình bày và rút ra bài học cho bản thân Đây là quan điểm đúng đắn, từ đây mỗi chúng ta hãy biết tìm ra niềm yêu thích với một công việc nào đó chúng ta sẽ hết mình với nó và sẽ tạo nên những thành công. |
1,0 | ||
d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:
– Triển khai được ít nhất hai luận điểm để àm rõ quan điểm cá nhân – Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. – Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. – Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý lẽ và dẫn chứng. Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. |
|||
đ. Diễn đạt
Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản. |
0,25 | ||
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. |
|||
Tổng điểm | 10,0 |