Đề nguồn thi HSG duyên hải Bắc Bộ Ngữ văn 11 năm 2019 chuyên Lào Cai

TRƯỜNG THPT CHUYÊN
LÀO CAI
——————-
 
ĐỀ THI ĐỀ XUẤT
KỲ THI HỌC SINH GIỎI
KHU VỰC DUYÊN HẢI BẮC BỘ 2019
Môn: Ngữ văn
Thời gian: 180 phút (không kể thời gian giao đề)
(Đề thi gồm có 01 trang, 02 câu)

 
Câu 1 (8,0 điểm):
Đừng sợ khi phải leo ra đầu cành, bởi vì trái đang đậu ở đó. (F. Lenaban)
Trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến trên.
Câu 2 (12,0 điểm):
Bí mật của nhà văn không phải là cảm hứng mà chính là cá tính ương ngạnh của anh ta, như người Thổ Nhĩ Kỳ có một câu đáng yêu: Đào giếng bằng kim
(Orhan Pamuk-Diễn từNobel văn học 2006)
Anh/chị hiểu như thế nào về ý kiến trên? Hãy làm sáng tỏ qua một vài tác phẩm trong chương trình Ngữ văn 11.
 
 
————————Hết————————-
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm
Giáo viên ra đề: Bùi Thị Phương Thúy
 

TRƯỜNG THPT CHUYÊN
 LÀO CAI
——————-
 
ĐỀ THI ĐỀ XUẤT
KỲ THI HỌC SINH GIỎI
KHU VỰC DUYÊN HẢI BẮC BỘ 2019
HƯỚNG DẪN CHẤM
Môn: Ngữ văn
(HDC gồm có 04 trang)
  1. Yêu cầu chung:
  2. Thí sinh có thể trình bày thao các cách khác nhau nhưng phải đảm bảo nội dung chính, chấp nhận bài viết có những ý ngoài đáp án nhưng phải có căn cứ xác đáng, lí lẽ thuyết phục, trân trọng bài làm của học sinh, khuyến khích những bài văn sáng tạo, có cách kiến giải riêng hợp lí, thuyết phục, có thể bỏ qua những lỗi nhỏ về kỹ năng hoặc có ý chưa sâu so với đáp án.
  3. Chỉ có điểm tối đa theo thang điểm với những bài viết đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về kiến thức lẫn kỹ năng.
  4. Giảm khảo cần trừ điểm đối với những lỗi chính tả, ngữ pháp, hành văn.. trong bài viết.
  5. Căn cứ vào hướng dẫn chấm, giám khảo có thể chia điểm lẻ trong mỗi câu chi tiết đến 0,25 điểm. Bài thi không làm tròn điểm.

 

  1. Yêu cầu cụ thể:

Câu 1 (8,0 điểm)

  1. Về kĩ năng:

Biết làm văn nghị luận xã hội về một tư tưởng đạo lí; bài viết có bố cục rõ ràng; lập luận chặt chẽ; diễn đạt mạch lạc, lưu loát; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp; chữ viết rõ ràng, sạch đẹp.

  1. Về kiến thức:

– Hiểu đúng ý ý kiến, rút ra nhận thức phù hợp.
– Thí sinh có thể trình bày những quan điểm riêng, nhưng cần có lí lẽ và căn cứ xác đáng, thái độ chân thành, nghiêm túc, phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội.
– Học sinh có thể trình bày và diễn đạt theo những cách khác nhau song cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

Ý Nội dung chính cần đạt Điểm
1 Giới thiệu vấn đề nghị luận rõ ràng, chính xác, hấp dẫn 0,5
2 Giải thích ý kiến 2,0
  Leo ra đầu cành: Hình ảnh ẩn dụ, chỉ việc con người ta sẵn sàng chấp nhận mạo hiểm, việc vượt qua những khó khăn, thử thách, nguy hiểm, rủi ro có thể gặp phải trong cuộc sống.
Trái: Thành quả ngọt lành thu được sau khi vượt qua khó khăn.
=> Ý kiến là lời khuyên con người đừng ngại thử thách gian nan nguy hiểm bởi vì chỉ khi vượt qua nó ta mới nhận được thành tựu hạnh phúc ngọt lành xứng đáng.
1,0
 
 
1,0
3 Bình luận, lý giải, chứng minh 3,0
  * Khẳng định ý kiến đúng.
* Lý giải:
– Những trái ngọt của đời vốn không tự có mà là kết quả của hành trình phấn đấu, rèn luyện lâu dài.
– Để hái được trái ngọt của đời, mỗi người cần không ngừng nỗ lực, cố gắng, sẵn sàng đối mặt và vượt qua những thử thách, thậm chí là những nguy hiểm rủi ro trong cuộc sống. Xưa nay những thành tựu lớn, những cống hiến kiệt xuất làm thay đổi cuộc sống của con người đều xuất phát từ những nỗ lực không ngừng nghỉ, những mạo hiểm, những con đường gian nan… Thành công sẽ đến với những người dũng cảm, dám đương đầu, dám hy sinh.
– Trái nếu ở đầu cành quá xa mà cứ cố leo ra thì kết quả chỉ làm mình bị thương tổn mà thôi. Ước mơ, mục tiêu hay thành tựu không nên là viển vông ảo tưởng vượt xa năng lực điều kiện bản thân, điều đó chỉ dẫn tới tai họa hay chí ít là sự thất vọng nặng nề.
* Chứng minh: chọn dẫn chứng phù hợp, tiêu biểu.
 
4 Bàn luận, mở rộng nâng cao vấn đề 1,0
  – Phê phán những người có tâm lý của con cáo trong ngụ ngôn La Fonten Con cáo và chùm nho, thích trái đầu cành nhưng hèn nhát, sợ hãi…
– Phê phán những con người liều lĩnh bất chấp, không lường trước hậu quả, ngông cuồng và bất cần khi theo đuổi một mục tiêu nào đó.
– Cần cân nhắc kĩ những ảnh hưởng, tác động của việc mình làm, của việc theo đuổi những dự định… đối với những người xung quanh, với cuộc sống chung, với cộng đồng để có sự thống nhất hài hòa giữa riêng –chung, có như vậy giá trị, thành quả mà ta đạt được mới thực sự ý nghĩa và mang giá trị vững bền.
– HS mở rộng theo ý riêng.
 
5 Rút ra bài học nhận thức và hành động 1,0
  HS tự rút ra bài học.  
6 Kết thúc vấn đề: Đúng, lắng đọng, sâu sắc 0,5

 
Câu 2 (12,0 điểm)

  1. Về kĩ năng:

Thí sinh phải huy động kiến thức về lí luận văn học, tác phẩm văn học, kĩ năng tạo lập văn bản và khả năng bình luận, cảm thụ văn chương của mình để làm bài.
– Bài viết có văn phong sáng rõ, bố cụ rõ ràng, hợp lý, lập luận và dẫn chứng thuyết phục, diễn đạt lưu loát, biết vận dụng kết hợp các thao tác lập luận hiệu quả.
– Thể hiện tốt năng khiếu viết văn, có sự sáng tạo trong cách nghĩ, cách viết.

  1. Về kiến thức:

– Thí sinh xác định đúng vấn đề cần bàn luận: Yêu cầu của tiếp nhận văn học đối với độc giả.
– Bài viết có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo những ý sau:

Ý Nội dung chính cần đạt Điểm
1 Giới thiệu vấn đề nghị luận rõ ràng, chính xác, hấp dẫn 0,5
2 Giải thích ý kiến 2,0
  – Cá tính ương ngạnh:có chính kiến riêng và khăng khăng theo ý của mình, không bị lung lay chính kiến bởi ý kiến của những người xung quanh.
Đào giếng bằng kim: Ý chỉ những việc làm chẳng giống ai, đi đến đích bằng tư duy riêng, con đường riêng của mình.
=> Ý kiến nhấn mạnh cá tính sáng tạo là cốt tủy của văn học. Điều bí mật làm nên sức sống văn chương là những cá tính độc đáo, khác biệt của người sáng tác được thể hiện trong tác phẩm của mình.
 
3 Bình luận, lý giải 4,0
  * Khẳng định ý kiến đúng đắn, xác đáng, thú vị
* Lý giải:
– Cá tính ương ngạnh, độc đáo của người nghệ sĩ:
+ Là dấu ấn, phong cách cá nhân của người nghệ sĩ ấy, thẻ hiện qua những sáng tạo nghệ thuật mà nghệ sĩ ấy tạo nên bằng tài năng, tâm huyết của chính mình. Cái riêng ấy có thể là mối quan tâm, những phát hiện độc đáo, cái riêng ấy có thể là ngôn ngữ, giọng điệu. Cái riêng ấy có thể là thế giới nghệ thuật được tạo dựng trong tác phẩm…
+ Được tạo nên bằng tài năng, bằng công phu lao động nghệ thuật, bằng tích lũy vốn sống, bằng ý thức đào sâu, tìm tòi nên sẽ là những đóng góp của nhà văn để làm phong phú thêm cho nền văn học.
– Cần hiểu rõ sự ương ngạnh trong cá tinh không đồng nghĩa với thái độ bảo thủ, cố chấp, tự cho mình là chân lý nghệ thuật, mà đó là bản lĩnh của người nghệ sĩ dám thể hiện cái tôi khác biệt của mình qua văn chương. Đào giếng bằng kim không hiểu theo nghĩa: đeo đuổi 1 việc làm trái lại, chống lại quy luật tự nhiên,  mà đó cũng chỉ là cách nhà văn thể hiện cá tính, cũng có thể hiểu theo hướng đó là sự bền bỉ, kiên định của người nghệ sĩ trong sáng tạo nghệ thuật.
– Một nền văn học nghệ thuật vận động, phát triển tự nhiên, đúng quy luật để luôn là sự dung hòa của “những cá tính ương ngạnh” nhằm tạo nên sự thống nhất trong đa dạng, phong phú của những tiếng nói riêng.Sự gặp gỡ, thống nhất của các phong cách, cá tính sáng tạo sẽ góp phần tạo nên gương mặt chung của từng giai đoạn, từng thời kì văn học – đó chính là phong cách thời đại.
 
 
 
 
2,0
 
 
 
 
 
1,0
 
 
 
1,0
 
4 Chứng minh: Học sinh lựa chọn được hai tác phẩm, trong đó thể hiện rõ cá tính sáng tạo, phong cách nghệ thuật của người nghệ sĩ. Phân tích được những biểu hiện đặc sắc của phong cách và ý nghĩa của cá tính sáng tạo làm nên giá trị cho tác phẩm. 4,0
5 Bàn luận, mở rộng nâng cao 1,0
  – Cá tính sáng tạo là biểu hiện của tài năng, là cơ sở tạo nên tầm vóc và diện mạo của cá nhân nghệ sĩ. Nó là kết quả của quá trình phấn đấu lâu dài, của những nỗ lực không ngừng trong tìm tòi, sáng tạo, gắn với ý thức sáng tạo nghệ thuật chân chính của nhà văn.
– Bài học đối với người sáng tạo và tiếp nhận: Tự vận động để hoàn thiện phong cách nghệ thuật và góp mặt trong nền văn học là trách nhiệm của người nghệ sĩ. Tìm hiểu nét riêng phong cách nghệ sĩ và mối liên hệ giữa phong cách cá nhân nghệ sĩ với thời đại sẽ giúp người đọc nhận rõ hơn gương mặt riêng và vai trò của mỗi nhà văn trong nền văn học.
 
 
6 Khái quát vấn đề: Đúng, lắng đọng, có chiều sâu 0,5

 
 
 
 

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *