Đề minh hoạ môn văn theo cấu trúc thi tốt nghiệp 2025, Tổ quốc là mẹ, Nguyễn Việt Chiến

Thạch Lam.

–   Luận điểm 1: Tác giả nhận định rằng Chủ nghĩa nhân đạo trong tác phẩm của Thạch Lam thực ra chưa sâu sắc và mãnh liệt.

–   Luận điểm 2: Tuy nhiên, đối với người lao động nghèo, cái nhìn của Thạch Lam nói chung là một cái nhìn hiện thực giàu tính nhân đạo.

–   Cả hai luận điểm đều nói về chủ nghĩa nhân đạo trong các tác phẩm của nhà văn Thạch Lam;

–   Luận điểm thứ nhất chỉ ra cái hạn chế trong chủ nghĩa nhân đạo của Thạch Lam khi đem so ông với một số nhà văn hiện thực phê phán. Luận điểm hai chỉ ra cái tiến bộ của Thạch Lam khi nhìn về cuộc sống của

người lao động nghèo để cho thấy rằng: dù thế nào thì trong các tác phẩm của Thạch Lam, tinh thần nhân đạo vẫn là điều dễ nhận thấy.

–   Mục đích: Bằng những lí lẽ và dẫn chứng hợp lí, tác giả muốn thuyết phục người đọc để họ thấy rằng: dù chưa thực sự sâu sắc và mãnh liệt, nhưng trong các tác phẩm của Thạch Lam đều ẩn chứa một cái nhìn nhân đạo đối với những người dân nghèo khổ.

–  Thái độ:

+ Nghiêm khắc trong việc nhìn nhận về chủ nghĩa nhân đạo trong các tác phẩm của Thạch Lam, từ đó cho rằng, chủ nghĩa nhân đạo ở các sáng tác của Thạch Lam là chưa sâu sắc và mãnh liệt.

+ Ca ngợi các sáng tác của Thạch Lam ở cái nhìn đầy thương cảm đối với người dân nghèo.

–  Tư tưởng nhân đạo làm nên giá trị tư tưởng cho tác phẩm văn học;

–  Làm nên sức sống lâu bền cho tác phẩm.

của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng-phân-hợp, móc xích hoặc song hành.

Phân tích ngắn gọn cảm hứng chủ đạo của bài thơ “Tổ quốc là tiếng mẹ”.

Sau đây là một số gợi ý:

–  Cảm hứng chủ đạo: Thể hiện tình yêu thương, gắn bó, lòng biết ơn đối với Tổ quốc Việt Nam thân yêu.

–  Phân tích:

+ Tổ quốc được so sánh như là tiếng mẹ ru, nuôi dưỡng tâm hồn ta, giúp ta lớn lên thành người;

+ Tổ quốc là hình ảnh gợi nhắc đến những con người đã hy sinh xương máu để cho ta có cuộc sống hòa bình hôm nay.

+ Tổ quốc dù trải qua bao mùa giông bão, nhưng vẫn kiên cường đứng vững, tiếp thêm cho ta sức mạnh để ta tiến bước về phía trước.

–  Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận.

–  Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.

–   Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

Nghị luận xã hội.

Trình bày suy nghĩ về lối sống thực dụng của một bộ phận giới trẻ hiện nay.

–  Xác định được các ý chính của bài viết

–  Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận:

1. Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát quan điểm cá nhân về vấn đề:

–  Thực dụng là một lối sống đang thịnh hành trong xã hội hiện nay.

–   Đây là lối sống vừa có mặt tiêu cực, lại cũng ẩn chứa một số nhân tố tích cực.

2.  Triển khai vấn đề nghị luận:

2.1.  Giải thích:

Lối sống thực dụng là một lối sống mà ở đó con người ta đề cao các giá trị vật chất thiết thực đối với đời sống, ít hoặc không chú ý đến các giá trị tinh thần.

2.2.  Tác hại của lối sống thực dụng:

– Dễ khiến con người ta vì đam mê vật chất mà bỏ quên các giá trị tinh thần.

–   Người có lối sống thực dụng một cách cực đoan có thể khiến cho bản thân trở nên khô khan, vô cảm, từ đó dẫn đến lối sống ích kỉ, coi thường những người nghèo khó.

–   Việc sống quá thực dụng cũng dễ khiến người ta bất chấp đạo đức và pháp luật, có những hành vi trái với luân thường đạo lí hoặc phạm pháp.

2.3. Lợi ích của lối sống thực dụng:

Nếu biết tiết chế đam mê vật chất, lối sống thực dụng sẽ có một số lợi ích nhất định:

–  Những người thực dụng, khi suy nghĩ và hành động, luôn bám sát thực tế, đặt tính hiệu quả lên hàng đầu, không lãng mạn, không mơ mộng hão huyền, do vậy, họ tỉnh táo hơn trong việc đưa ra những quyết định, dễ có được thành công.

–  Những người thực dụng thường là những con người có thể tự nuôi sống mình và người thân, không trở thành gánh nặng của xã hội. Nếu không coi đồng tiền là tất cả, họ còn có thể hỗ trợ, giúp đỡ cho cộng đồng.

2.4. Giải pháp:

Nên cân bằng giữa nhu cầu vật chất và tinh thần. Cần lao động làm ra của cải vật chất để nuôi sống bản thân, gia đình, đóng góp cho xã hội; nhưng cũng không nên coi vật chất là tất cả, không nên lấy vật chất làm thước đo trong mọi trường hợp. Cần biết quan tâm tới các giá trị tinh thần, để làm cho đời sống trở nên phong phú và ý nghĩa hơn.

3.  Rút ra bài học cho bản thân:

–  Cần biết cân bằng giữa nhu cầu vật chất và tinh thần;

–  Tránh xa lối sống coi vật chất là tất cả; hoặc quá coi thường vật chất.

–  Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận.

–  Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.

–   Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

bản.

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.