Đề nghị luận xã hội : Suy nghĩ về câu chuyện Một người ăn xin

Đề Nghị luận xã hội , trình bày suy nghĩ của anh/chị về bài học rút ra từ câu chuyện sau :

Một người ăn xin

Một người ăn xin đã già. Đôi mắt ông đỏ hoe, nước mắt ông giàn giụa, đôi môi tái nhợt áo quần tả tơi. Ông chìa tay xin tôi.
Tôi lục hết túi nọ đến túi kia, không có lấy một xu, không có cả khăn tay, chẳng có gì hết. Ông vẫn đợi tôi. Tôi chẳng biết làm thế nào. Bàn tay tôi run run nắm chặt lấy bàn tay nóng hổi của ông:
– Xin ông đừng giận cháu! Cháu không có gì cho ông cả.
Ông nhìn tôi chăm chăm đôi môi nở nụ cười:
Cháu ơi,cảm ơn cháu!Như vậy là cháu đã cho lão rồi.
Khi ấy tôi chợt hiểu ra: cả tôi nữa tôi cũng vừa nhận được một cái gì đó của ông.
(Theo Tuốc- ghê- nhép)
Anh/ chị đã nhận từ câu chuyện trên điều gì?
Định hướng cách làm:
Bố cục bài làm:
Mở bài:
-Giới thiệu câu chuyện về người ăn xin
-Dẫn dắt vấn đề: sự đồng cảm, sẻ chia…
Thân bài:
Bước 1:
-Tóm lược nội dung câu chuyện trên:
-Ý nghĩa của câu chuyện:
Bước 2: Cảm nhận của em về câu chuyện
HS tự do bày tỏ cảm nhận của bản thân:
– Có thể HS trình bày về giá trị của  tình yêu thương, sự đồng cảm trong  cuộc sống.
– Có thể HS trình bày bài học về một thái độ, cách ứng xử, ý thức cho và nhận của con người trong cuộc sống
– Có thể HS trình bày lời chia sẻ với những số phận bất hạnh….
Bài tham khảo :
“Hãy lau khô cuộc đời em bằng tình thương, lòng nhân ái của con người. Và hãy lau khô giọt nước mắt trong lòng em, bằng tất cả trái tim con người Việt Nam”. Những câu hát ấy cứ mãi vang lên trong lòng tôi. Đôi lúc nó làm cho tôi tự hỏi: “Phải chăng con người sống rất cần sự yêu thương, tôn trọng, giúp đỡ của cộng đồng?”. Để lí giải cho điều đó ta hãy cùng đọc và suy nghĩ câu chuyện: “Người ăn xin” của Tuốc-ghê-nhép.
Một người già ăn xin với đôi mắt đỏ hoe, nước mắt giàn giụa, đôi môi tái nhợt, áo quần tả tơi chìa tay ra “xin tiền tôi”. Thật không may, “tôi” chẳng có gì cả, ngay cả một đồng xu dính túi cũng không. Bàn tay tôi “nắm chặt lấy bàn tay run rẩy của ông cố nói rằng tôi xin lỗi vì chẳng có gì để cho cho ông cả. Thế nhưng, đáp lại “tôi”, ông nói: “Cháu ơi, cảm ơn cháu! Như vậy là cháu đã cho lão rồi”. Khi ấy “tôi” chợt hiểu ra: cả tôi nữa, “tôi” cũng vừa nhận được một cái gì đó từ ông lão. Có lẽ các bạn ngạc nhiên lắm vì rõ ràng cả “tôi” và ông lão trong câu chuyện đều cóp nhận được gì đâu mà bảo là nhận. Thế cái “đã cho” từ ông lão và “một cái gì đó” từ nhân vật “tôi” là gì? Đấy chính là tình yêu thương, sự cảm thông và chia sẻ mà họ cảm nhận được ở đối phương. Đó cũng chính là một triết lí, một phương châm sống mà mỗi con người chúng ta cần có.
Tình yêu thương – một thứ tình cảm thiêng liêng khó có thể định nghĩa được. Con người sống không có tình yêu thương đồng loại thì chẳng khác gì là một vật vô tri vô giác. Yêu thương đem lại cho ta một niềm vui, hạnh phúc mà khó có từ ngữ nào có thể diễn tả được. Chính tình yêu thương con người làm cho xã hội ngày càng tốt đẹp. Những mảnh đời bất hạnh sẽ cảm nhận được tình người. Tình yêu thương luôn song hành với sự cảm thông và chia sẻ. Chính tình yêu thương là cội nguồn sản sinh ra điều đó. Biết cảm thông, chia sẻ ta sẽ biết được rằng trên đời vẫn còn vô số người cần sự giúp đỡ của ta. Ông bà ta có câu: “Cứu một mạng người còn hơn xây bảy cảnh chùa”. Đấy chính là một lời răn dạy về tình yêu thương, cảm thông và chia sẻ. Con người ta sẽ trở thành những con người có giá trị nếu biết yêu thương và chia sẻ với người khác. Đôi khi chỉ cần một hành động nhỏ của ta cũng giúp họ có được niềm tin vào cuộc sống. Không cần những gì quá cao cả, lớn lao, chỉ cần những sự động viên, yêu thương chân thật cũng đủ để xây dựng nên tình người trong cuộc sống. Hãy yêu thương con người để tưới mát cho tâm hồn ta và làm mát cho tâm hồn người khác.
Tình cảm giữa người ăn xin và “tôi” trong câu chuyện chính là một ví dụ cụ thể nhất. Rõ ràng là họ có cho nhau được bất kỳ thứ vật chất nào đâu. Họ đều là con người nghèo khổ, bất hạnh, cần sự giúp đỡ. Những thứ mà họ nhận được ở nhau chính là tình người. Tình người sưởi ấm tâm hồn họ trong đêm đông giá rét. Ông lão nhận được ở “tôi” sự cảm thông yêu thường và tôn trọng. Còn “tôi” nhận được ở ông lão sự đồng cảm, yêu thương. Đấy chính là giá trị tinh thần quý giá nhất. Hay trong “Cô bé bán diêm” của An-đéc-xen. Cái chết của cô bé chính là do sự bàng quang, thờ ơ của mọi người. Trong khi chỉ cần một hành động nhỏ thì có lẽ cô bé đã không phải chết thê thảm như thế trong sự vui vẻ, không khí ấm áp đêm ba mươi. Cả hai câu chuyện đều “vẽ” nên một hiện thực rằng tình yêu thương, sự cảm thông và chia sẻ là rất cần trong cuộc sống.
Bằng những hành động thiết thực nhất, con người ta ngày nay đã có những hành động rất đúng đắn để giúp đỡ người khác. Vô số trẻ em cơ nhỡ đã được nuôi dưỡng, xây dựng nhà tình thương, giúp đỡ người nghèo. Đó là những hành động rất đáng được trân trọng và phát huy.
Thế nhưng bên cạnh những mặt tốt thì trong xã hội ngày nay vẫn còn tồn tại số ít những mặt hạn chế. Họ sống thờ ơ đến lãnh đạm, bàng quang đến vô tình. Một cuộc sống chỉ có “ta với ta”, chẳng có ai xung quanh cả. Họ là những con người cần sự giáo dục đúng đắn từ cộng đồng và xã hội.
Tôi cũng như các bạn ngày nay thật mau mắn được sống trong tình yêu thương của mọi người. Nhưng không phải vì thế mà tôi sống một cách vô lo vô nghĩ. Khi đi dọc những con đường thành phố, tôi đã nhìn thấy vô số những người bất hạnh cần sự giúp đỡ. Có lẽ tôi cũng như “tôi” trong “Người ăn xin”, cũng nhận được một cái gì đó từ họ và họ cũng nhận được sự đồng cảm từ tôi.
Tình yêu thương, sự tôn trọng quả thật là món quà vô giá và kì diệu. Nó đưa con người ta thoát khỏi sự tầm thường và vươn lên từ nghịch cảnh. Chỉ cần một hành động nhỏ cũng sưởi ấm lòng ta. Để rồi câu hát ấy cứ mãi ngân vang trong lòng mỗi chúng ta: “Hãy lau khô cuộc đời em, bằng tình thương, lòng nhân ái của con người. Và hãy lau khô giọt nước mắt trong lòng em bằng tất cả trái tim con người Việt Nam”.

(có tham khảo bài viết trên answers. yahoo.com)

Tham khảo thêm về cách làm bài văn nghị luận xã hội tại đây :Nghị luận về hiện tượng đời sống
Cách đánh giá:
* HS được điểm tuyệt đối khi:
– Nêu được quan điểm của bản thân có ý nghĩa và nhất quán.
– Làm sáng tỏ luận đề và luận điểm bằng những ví dụ và dẫn chứng chính xác, phù hợp, toàn diện.
– Có giọng điệu phù hợp mang tính đối thoại(với người đọc giả định) để thể hiện sự quan tâm sâu sắc và hiểu biết về quan điểm, thành kiến hoặc kỳ vọng của người đọc.
– Trình bày có trọng tâm, bố cục hợp lí, phù hợp với mục đích của bài viết.
– Diễn đạt tốt, trong đó sử dụng đa dạng các kiểu câu theo cấu trúc ngữ pháp khác nhau, dùng từ chính xác phù hợp.
– Mắc rất ít lỗi chính tả.
* HS được3/4 tổng điểm khi:
– Nêu được quan điểm của bản thân có ý nghĩa và nhất quán.
– Làm sáng tỏ luận đề và luận điểm bằng những ví dụ và dẫn chứng chính xác, phù hợp, toàn diện.
– Có giọng điệu phù hợp mang tính đối thoại(với người đọc giả định) để thể hiện sự quan tâm sâu sắc và hiểu biết về quan điểm, thành kiến hoặc kỳ vọng của người đọc.
– Trình bày có trọng tâm, bố cục hợp lí, phù hợp với mục đích của bài viết.
– diễn đạt tốt, trong đó sử dụng đa dạng các kiểu câu theo cấu trúc ngữ pháp khác nhau, dùng từ chính xác phù hợp.
– Mắc một số lỗi chính tả.
* HS được 1/2 tổng điểm khi:
– Nêu được quan điểm của bản thân hoặc một số ý chính có liên quan đến vấn đề mà đề bài yêu cầu.
– Nêu được một số ít ví dụ để triển khai luận đề và luận điểm .
– Giọng điệu chưa thực sự phù hợp chưa quan tâm tới quan điểm, thành kiến hoặc kỳ vọng của người đọc.
– Trình bày chưa có trọng tâm, bố cục bài viết chưa thực sự hợp lí.
– Sử dụng không đa dạng các kiểu câu theo cấu trúc ngữ pháp khác nhau, dùng từ còn mơ hồ chưa chính xác phù hợp.
– Mắc một số lỗi chính tả.
* HS được 1/4 tổng điểm khi:
– Nêu được quan điểm của bản thân hoặc một số ý chính nhưng không thật  liên quan đến vấn đề mà đề bài yêu cầu.
– Không nêu được một số  ví dụ để hỗ trợ cho việc triển khai luận đề và luận điểm, thất bại trong việc trình bày.
– Giọng điệu chưa phù hợp chưa có tính đối thoại với người đọc.
– Trình bày chưa có trọng tâm, bố cục bài viết không hợp lí.
– Sử dụng không đa dạng các kiểu câu theo cấu trúc ngữ pháp khác nhau, dùng từ còn mơ hồ chưa chính xác phù hợp, từ vựng nghèo nàn.
– Mắc nhiều lỗi chính tả.
(Tài liệu sưu tầm )
Xem thêm  : Những bài văn nghị luận xã hội hay lớp 12