Nghị luận xã hội về bài “ chiều tối” Hồ Chí Minh

Nghị luận xã  hội về bài “ chiều tối” Hồ Chí Minh:
Đề bài: Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của tác giả trong bài thơ Chiều tối,  qua đó bàn về ý chí và nghị lực của con người trong cuộc sống
MB: Dẫn dắt, giới thiệu vấn đề

• -Vẻ đẹp tâm hồn của Hồ Chí Minh trong bài thơ Chiều tối
• -Về ý chí và nghị lực của con người trong cuộc sống

TB:
Bước 1: Bhân tích vẻ đẹp tâm hồn của Hồ Chí Minh trong bài thơ Chiều tối có một số ý cơ bản sau:

• -Nói đến vẻ đẹp tâm hồn HCM, người ta nghĩ đến vẻ đẹp của trái tim, khối óc, vẻ đẹp của tinh thần, ý chí, nghị lực, của lòng khiêm tốn, đức hi sinh cao cả…
• – Được viết trong một hoàn cảnh đặc biệt: Bác bị chính quyền Tưởng Giới Thạch bắt giam vô cớ (Mùa thu 1942 – Mùa thu 1943), bài thơ là sự tỏa sáng của tâm hồn, lí trí, nghị lực, trí tuệ… của HCM trong hoàn cảnh ngục tù.
• -Trong hoàn cảnh tù đầy, Bác Hồ vẫn có phong thái ung dung , lạc quan, ý chí sắt đá làm chủ hoàn cảnh:Hoàn toàn chủ động trước hoàn cảnh, đó chính là vẻ đẹp của ý chí, nghị lực, là tinh thần thép của người Cộng sản HCM
• -Yêu thiên nhiên,cảm nhận được vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên ( dẫn chứng). Vẻ đẹp tâm hồn HCM thể hiện trong bài thơ trước hết là vẻ đẹp của một tâm hồn nghệ sĩ với những rung cảm nhạy bén, tinh tế, sâu xa trước vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống con người.
• – Hướng về sự sống và ánh sáng ( dẫn chứng, phân tích ):Chữ “hồng” có thể hiểu là màu sắc thực của lò than… nhưng chủ yếu được hiểu theo nghĩa tượng trưng: màu của ngày mai, của tương lai tươi sáng…
  Có thể nói, chữ “hồng” từ cuối bài thơ đã tạo ra một luồng sáng rọi ngược trở lại làm “sáng rực bài thơ, làm mất đi sự mệt mỏi, uể oải, sự vội vã, nặng nề… Nó sáng bừng lên, nó cân lại, chỉ một chữ thôi, với 27 chữ còn lại”

Bước 2: bàn về ý chí và nghị lực của con người trong cuộc sống

• (1) Giải thích Ý chí là gì :Là khả năng tự xác định mục đích cho hành động và hướng hoạt động của mình, khắc phục mọi khó khăn nhằm đạt mục đích đó

– Nghị lực là gì : Sức mạnh tinh thần tạo cho con người sự kiên quyết trong hành động, không lùi bước trước những khó khăn.

• (2)Bình luận về vai trò của ý chí và nghị lực:

– Biểu hiện của ý chí và nghị lực:

• Biểu hiện trong suy nghĩ, trong hành động: lạc quan trong mọi hoàn cảnh, niềm tin vào tương lai,nỗ lực vượt qua thử thách, gặp khó khăn không nản lòng, không chán nản, …

– Vai trò, ý nghĩa của ý chí, nghị lực trong cuộc sống :Cuộc sống của chúng ta luôn là một chuỗi khó khăn và thử thách. Nếu hèn nhát và yếu đuối chắc chắn ta sẽ thất bại và gục ngã.Trong cuộc sống , con người không thế sống tốt nếu không có ý chí nghị lực, ý chí nghị lự giúp ta vượt qua khó khăn, trở ngại trong cuộc sống.
-Chứng minh trong một số tác phẩm văn học và thực tế cuộc sống
(3) Bài học nhận thức và hành động

• – Ý chí và nghị lực đóng một vai trò cực kì quan trọng trong cuộc sống của mỗi con người
• -Mỗi người  cần rèn luyện cho mình những kĩ năng sống cần thiết. Đặc biệt là nghị lực sống, cách tốt nhất để vượt qua khó khăn và là một trong những hướng đi nhanh nhất dẫn đến thành công.
• – Có ý thức vươn lên trong học tập và vượt qua thử thách trên đường đời.

KB: Khẳng định vấn đề

• -Khẳng định ý chí nghị lực của Hồ Chí Minh trong bài thơ “ chiều tối”
• -Bàn bạc mở rộng vấn đề…

Xem thêm: Tuyển tập đề thi về các tác phẩm lớp 11,  Chiều tối
Xem thêm  : Những bài văn nghị luận xã hội hay lớp 12.