- ĐỌC HIỂU (6 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới:
(1) Bước chân ta đều nhịp bước trong những tiếng ru hời của thời gian. Qua quãng thời gian trưởng thành đã có biết bao nẻo đường in dấu chân ta. Nhưng với tôi, dù có đi qua bao nhiêu con đường nữa thì tôi cũng chẳng quên được nẻo đường quê bình dị trải dài suốt cả một miền tuổi thơ.
Tôi vẫn nhớ như in con đường đầy đất sỏi đưa lối tôi về nhà. Con đường khiêm tốn khoác lên mình một dáng vẻ thật giản dị. Với cái màu sỏi đá nhuộm nâu như hoà cùng cái màu lấm lem bùn đất của những người nông dân chất phát, hồn hậu. Nhưng cái sỏi đá ấy không mang lại sự cứng cáp, thô kệch. Bởi nó khép mình, nằm im lìm theo những nét uốn lượn quanh co đầy mềm mại của con đường. Con đường trìu mến chạy men theo những cánh đồng lúa thơm hương làng quê, dọc theo dòng sông hiền hoà đỏ nặng phù sa – thứ quà thơm thảo dành cho những miền đất mà nó đi qua.
…
(2) Bốn mùa cứ mải miết qua đi, con đường ấy đã thấm đượm những giọt mồ hôi mặn mòi của cha mẹ giữa những ban trưa nắng cháy. Nơi ấy, tôi nghe nỗi nhớ trong lòng mình đã vào độ chín muồi, toả thứ hương ngào ngạt của đất, của mạ non, của ụ rơm vàng. Những thứ mùi hương làm lòng tôi gợn lên những nỗi nhớ về cả thời thơ ấu mà mình đã đi qua. Đó là những buổi trưa ngồi nơi đầu ngõ đợi mẹ đi chợ về với mong mỏi mẹ sẽ mua cho mình gói bánh hay vài cái kẹo. Thỉnh thoảng lại giật mình vì những cơn gió trêu đùa xào xạo trên làn sóng lúa. Hay là những buổi chiều tan học, thong dong về nhà trên chiếc xe đạp, vừa đi tôi vừa ngắm nắng chiều dần phai, màn đêm rót thêm đầy đặn phía cuối trời. Những nốt hoàng hôn ngân lên da diết trong bản giao hưởng ngày phai, cả con đường chìm trong một vẻ buồn khó tả của thanh âm chiều rơi.
Tôi đã từng ước rằng con đường ấy cũng như những cánh phượng vĩ để tôi có thể ép vào trang vở để làm kỉ niệm. Bởi đường về nhà khi trưởng thành có lẽ chúng ta sẽ ít đi hơn, bởi cuộc sống ngoài kia luôn cuốn ta vào những bộn bề, lo toan. Rồi tôi lo sợ một ngày nào đó mình sẽ quên đi con đường ấy. Nhưng giờ đây, tôi chợt nhận ra rằng con đường vẫn luôn ở mãi trong trái tim tôi, đã là một phần kí ức không thể nào phai nhạt.
Xa quê lâu ngày, có lẽ mỗi chúng ta sẽ ước được như cái thuở tập tễnh biết đi, được giẫm chân trần trên con đường của quê hương, buông chân vào từng thớ đất, nghe quê hương mềm mại, dịu hiền, nghe đất rì rầm chuyện thời ấu thơ, để bước về miền nhớ với triền miên kỉ niệm.
Đường về nhà là con đường đẹp nhất bởi nơi ấy có gia đình luôn mong ngóng chúng ta trở về.
Trích – Đường về nhà – Đặng Văn Hường, https://vanhoctre.com
Câu 1: Văn bản trên thuộc tiểu loại nào của thể loại ký?
Câu 2: Kể tên các phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản?
Câu 3: Trong văn bản, nhân vật tôi đã từng ước điều gì?
Câu 4: Theo anh/chị, vì sao nhân vật tôi “chẳng quên được nẻo đường quê bình dị trải dài suốt cả một miền tuổi thơ”?
Câu 5: Nêu và phân tích tác dụng của biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong câu văn sau: “Con đường khiêm tốn khoác lên mình một dáng vẻ thật giản dị.”
Câu 6: Cảm nhận về cảm xúc, thái độ của nhân vật tôi thể hiện qua đoạn trích?
Câu 7: Anh/ chị có đồng tình với quan điểm “Đường về nhà là con đường đẹp nhất bởi nơi ấy có gia đình luôn mong ngóng chúng ta trở về.” không? Vì sao?
Câu 8: Hãy rút ra thông điệp có ý nghĩa nhất đối với anh/ chị sau khi đọc đoạn trích?
1 | Tiểu loại: tản văn
Hướng dẫn chấm: – Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0,5 điểm. – Học sinh không trả lời hoặc trả lời không đúng: không cho điểm. |
0.5 |
2 | Các phương thức biểu đạt: biểu cảm, miêu tả, tự sự, nghị luận.
Hướng dẫn chấm: – Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0,5 điểm. – Học sinh trả lời không đầy đủ như đáp án: 0,25 điểm. – Học sinh không trả lời hoặc trả lời không đúng: không cho điểm. |
0.5 |
3 | – Nhân vật tôi từng ước rằng: “con đường ấy cũng như những cánh phượng vĩ để tôi có thể ép vào trang vở để làm kỉ niệm.”
Hướng dẫn chấm: – Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0,5 điểm. – Học sinh không trả lời hoặc trả lời không đúng: không cho điểm. |
0.5 |
4 | – Nhân vật tôi “chẳng quên được nẻo đường quê bình dị trải dài suốt cả một miền tuổi thơ” vì đó là con đường:
+ đơn sơ nhưng gần gũi, đưa lối nhân vật tôi về nhà. + đầy ắp kỷ niệm, thắm đượm nghĩa tình. Hướng dẫn chấm: – Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 1.0 điểm. – Học sinh trả lời đúng 1 vế: 0.5 điểm. – Học sinh không trả lời đúng: không cho điểm. |
1.0 |
5 | – Biện pháp nghệ thuật: nhân hóa
– Tác dụng: + làm cho câu văn thêm sinh động, hấp dẫn. + diễn tả con đường quê mang vẻ đẹp như con người với tính cách khiêm tốn và dáng vẻ giản dị. Hướng dẫn chấm: – Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 1.0 điểm. – Học sinh trả lời đúng 1 vế: 0.5 điểm. – Học sinh không trả lời đúng: không cho điểm. |
1.0 |
6 | – Cảm xúc, thái độ của nhân vật tôi thể hiện qua đoạn trích:
+ Nỗi nhớ, tình yêu, sự nuối tiếc đối với “nẻo đường quê bình dị trải dài suốt cả một miền tuổi thơ” + Trân quý và biết ơn những ký ức đẹp đẽ. Hướng dẫn chấm: – Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 1.0 điểm. – Học sinh trả lời đúng 1 vế: 0.5 điểm. – Học sinh không trả lời đúng: không cho điểm. |
1.0 |
7 | Học sinh trình bày quan điểm của mình và có sự lý giải hợp lý, thuyết phục.
Hướng dẫn chấm: – Học sinh trình bày quan điểm và lý giải hợp lý, thuyết phục: 1.0 điểm. – Học sinh trình bày quan điểm nhưng lý giải chưa thật hợp lý, thuyết phục: 0,5 điểm. – Học sinh không trả lời đúng: không cho điểm. |
1.0 |
8 | Học sinh trình bày bằng nhiều cách khác nhau và có sự lý giải hợp lý, thuyết phục nhưng cần hướng đến các thông điệp như: Cần phải biết trân quý những ký ức tuổi thơ, tình cảm quê hương, gia đình… vì đó là một phần không thể thiếu để làm nên cuộc đời của mỗi người.
Hướng dẫn chấm: – Học sinh rút ra thông điệp và lý giải hợp lý, thuyết phục: 0.5 điểm. – Học sinh rút ra thông điệp nhưng lý giải chưa hợp lý, thuyết phục: 0.25 điểm. – Học sinh không trả lời đúng: không cho điểm. |
0.5 |