Đề HSG môn văn Trại hè Hùng Vương 2023 trường Chuyên Chu Văn An

TRƯỜNG THPT CHUYÊN CHU VĂN AN

MÔN THI: NGỮ VĂN 10

Thời gian: 180 phút (Không kể thời gian giao đề)

(Đề thi gồm 02 câu trong 01 trang)

LỚP 10 NĂM HỌC 2022 – 2023

– Nhân vật “tôi” không chấp nhận làm những điều xoàng xĩnh, vô nghĩa để lấy lòng những kẻ mập mờ, hời hợt.

– Con người không thể lãng quên những đau buồn của cuộc sống, hãy đối mặt với nó, hãy là giọt nước mắt để sẻ chia, thấu hiểu, hãy là một con dao trị thương để đối mặt và vượt qua hoặc là chiếc phanh để dừng lại khi biết đã sai đường.

– Đoạn thơ khẳng định lựa chọn những điều ý nghĩa, lựa chọn cách sống chủ động, hòa nhập, sống là chính mình để làm nên những điều ý nghĩa cho bản thân và xã hội.

– Mỗi người là một cá thể với những đặc điểm riêng nên ta có quyền đưa ra những lựa chọn cho bản thân mình.

– Học sinh đưa ra lựa chọn của bản thân, có thể trình bày theo cách riêng của mình. Khuyến khích sự sáng tạo và sâu sắc trong cách nhìn nhận vấn đề, dựa trên lập luận chắc chắn, có tính thuyết phục cao tập trung vào giá trị điều đó đem đến cho cuộc đời.

– Trở thành một điều có ý nghĩa không phải là đánh mất bản thân mà để tạo ra giá trị cao nhất cho mình.

– Phê phán những người không có quan niệm sống đúng đắn.

– Mạnh dạn đưa ra lựa chọn của bản thân, tự quyết định cuộc đời mình; không ngại khó khăn, gian khổ để thực hiện lí tưởng của cuộc đời

2

  Anh/Chị hiểu ý kiến trên như thế nào? Bằng trải nghiệm văn học, hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.

12,0

Có đủ các phần Mở bài, Thân bài, Kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.

Vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp tốt các lí lẽ, dẫn chứng, đánh giá khái quát vấn đề nghị luận. Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

– giây phút cái nhìn chạm vào bức tranh – ngón tay bật vào bánh xe để ngọn lửa bùng lên: quá trình thưởng thức, hòa mình vào tác phẩm của người đọc tạo nên sự tỏa sáng, phát lộ các giá trị của tác phẩm – ngọn lửa bùng lên.

=> Ý kiến của Thái Bá Vân khẳng định về vai trò quan trọng của người đọc trong việc nhận ra, soi sáng để kiến tạo nên những tác phẩm giá trị, hoàn hảo.

– Xuất phát từ đặc trưng của quá trình sáng tác và đặc trưng của đời sống văn học:

+ Văn bản nghệ thuật là đứa con tinh thần được hình thành thai nghén trong tâm tưởng nhà văn, được tạo nên bởi chất liệu ngôn từ bộc lộ tư tưởng qua thế giới hình tượng, tuy nhiên người nghệ sĩ không thể quyết định được số phận của nó. Số phận của tác phẩm chỉ được định đoạt khi nó đến với công chúng.

+ Văn học là hoạt động giao tiếp, là một quá trình. Mỗi độc giả giống như một mắt xích không thể thiếu trong chu trình sáng tạo – tiếp nhận.

– Bản thân mỗi tác phẩm văn học là một kết cấu vẫy gọi, một cấu trúc nghệ thuật đa trị và đa nghĩa, chứa đựng những khả năng lí giải khác nhau, có khả năng tạo nên sự đa dạng trong tiếp nhận văn học  Mọi người, mọi lứa tuổi, mọi giới tính, mọi nghề nghiệp, giai cấp đều có thể tiếp nhận văn chương và tiếp nhận theo cách của mình. Do đó, ở trong mỗi một độc giả sẽ có một hình tượng mà hình tượng đó sẽ không trùng khít với hình tượng tác phẩm và cũng không trùng khít với hình tượng mà người khác cùng tiếp nhận.

– Tuy nhiên, không phải bất cứ lúc nào, và trước bất cứ tác phẩm nào, ta cũng rung động, cũng hiểu hết một tác phẩm. Ta chỉ gia nhập được vào tác phẩm, thấm nhuần được ý nghĩa và nội dung của nó, ở một mức nào đấy, khi ta có sự tương đồng nội tâm  với nó.

–  Ý kiến đặt ra bài học quan trọng đối với người sáng tác và người tiếp nhận:

+ Đối với người sáng tác: Ý thức được trách nhiệm và sứ mệnh của ngòi bút, dùng cả trí tuệ, tâm hồn của mình để làm nên những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, mới mẻ, khơi gợi được sự tìm tòi, khám phá, là một cấu trúc mời gọi, là một chiếc bật lửa có đủ ga và đá.  Đồng thời, thừa nhận sự đa dạng về ý nghĩa của tác phẩm và khả năng đồng sáng tạo của độc giả trong tiếp nhận văn học góp phần thể hiện cái nhìn dân chủ, tiến bộ; tránh được những sai lầm trong đánh giá tác phẩm văn học; góp phần thúc đẩy quá trình sáng tạo của nhà văn

+ Đối với người đọc: Biết cảm nhận, thấu hiểu và trân trọng những tâm tư, tình cảm, tiếng lòng mà người nghệ sĩ gửi gắm trong tác phẩm, để từ đó bồi đắp tâm hồn, tình cảm của mình, tri âm và đồng sáng tạo với người cầm bút.